Printable View
Bu ESP olayını deneyim diye kar buz olayından yararlanayim dedim. Bırakim de ESP toplasın arabayı diye hızla buzlu dönemece dalıyorum ama vücuduma hakim olamıyorum hemen kontra ve fren kombinasyonuyla kendim el atıyorum duruma. ESP nin ellediği durumlarda ya ben göremedim ya da gösterge tablosunda herhangi bir ışık yanmadı bende.
Diğer tekerleklere de fren uygulanıyorsa sadece gerekli tekerleğin fren hidroliği basıncını artırarak yapması lazım.
Benim de merak ettiğim bir konu var;
Acaba Fiat'daki ASR sistemi patinaja düşen tekerlekleri ayrı ayrı algılayıp gerekli tekerleğe fren mi yapıyor; yoksa aracın torkunu düşürerek mi müdahale ediyor?
ESP ile beraber çalıştığına göre her tekerlekte hareket sensörü var ve patinajı ayrı ayrı algılıyor. O nedenle frenleme ile patinajı önlemesi mantıklı geliyor.
Belki de her iki sistemi birlikte uyguluyordur.
???
Önceki gün ki karlı yolda ESP denemelerimde hep ani fren ve sağ sol yaparak aracı çizgisinden çıkarmak istedim. Hafif kaymalardan sonra araç düz bir hatta durdu. O zaman ekranda hiçbir uyarı ışığı yanmamıştı. Bu gün tekrar denedim. Bu sefer frene basmadan önüme bir köpek çıkmış gibi aniden sağ sol yaparak arabanın arkasını savurmaya çalıştım. Ama ESP bir türlü devreye girmiyor. Araç hafif kayıp kendi kendine toparlıyor. Taki bir viraja girdiğimde arabanın arkası attı ve ESP nin devreye girdiğini ancak o zaman anlayabildim. Ekranda uyarığı ışığı çıktı. Sanki birşey aracın arkasını kaydığı yönden zıt yöne doğru itiyormuş gibi aniden aracın arkası toparlıyor. Burdan şunu anladım çok güvenmeden ucuz olduğu için aldığım Nexen marka kış lastiklerin kar performansı çok iyi. Bunun ve aracın kendi yol tutuşunun birleşmesiyle düz yolda ani manevralarda ESP devreye girmeden araç kendini topluyor. Ancak virajlarda ESP devreye giriyor. Emin değilim ama ben de yaptığım testler sonucunda şöyle bir sonuç çıkarttım. Düz yolda ani frenlemeyle yapılan manevralarda aracın arkası savrulsa da ESP devreye girmiyor ya da devreye girmesine gerek kalmıyor. Ani frensiz yapılan manevralarda aracın arkası atmaya başlayınca ESP devreye giriyor.
ESP daha cok fren yapmadan yapılan ani dönüş/refleks manevraları için vardır. Kendimiz bu testi yaparsak, ne zaman birinin yola atlayıp sizin ne zaman direksiyon çevireceğinizi bilmemiz aracı daha kontrollü savurmamıza yol açar ve ESP devreye girmeyebilir.
Araclarımızda ABS sistemi EBD(elektronik fren dağılımı)sistemi ile beraber geliyor. EBD sistemi kısaca hangi tekerlekte ne kadar frenleme potansiyeli var onu tespit edip tekerleri farklı oranlarda sıkıstırarak aracın daha cabuk durmasına yol acar.
ABS'nin temel amacı, aracın yüksek miktardaki frenlemelerde çizgisini koruması yada ufak limitlerde sağ-sol kaçışlar yapmasına olanak sağlamasıdır. (ek olarak yağışlı,karlı,buzlu havalarda fren mesafesini de kısaltır.)
Daha öncede belirttiğim gibi eğer frenlere sonuna kadar basarsanız, ABS kızaklamayı engellerken, EBD sistemi de tüm tekerlere limitlerinde fren uygulanmasını sağlar. Bu durum altında ESP için gereken fren kapasitesi sürücü tarafından tabiri uygunsa "işgal" edilmiştir. Tekerlerde fren ile ters moment oluşturmak için en az bir tekerde fren olmaması lazımdır. (4 teker birden fren yaparsa, araçta ters moment olması çok zordur).
Ani fren durumunda hiçbir güvenlik sisteminin kritik olan ön tekerlerden birindeki freni kaldırıp aracı hizaya sokmaya çalışcağını düşünmüyorum, sonuçta aracın en erken sürede durması savrularak durmasından daha öncelikli gibi geliyor.
bende aynı fikirdeyim. tam frende espnin işi zor. savrulmalardada emre'nin dediği gibi refleks olarak panik fren yapılıyor.Alıntı:
Stalker Nickli Üyeden Alıntı
Çok basit ama sanıyorum ben anlatamadım.Alıntı:
usermm1 Nickli Üyeden Alıntı
Esp, sürücüden bağımsız tekerleklere fren uygular.Yani siz frene basmasanız bile gerektiği durumda esp frenleri kullanır.Dolayısıyla siz frene bastığınızda eğer esp gerekiyorsa fren basıncını arttırır ya da azaltır.Zaten esp nin amacı sürücü hatalarını en aza indirmek.
Esp, hiçbir zaman sürücü freni kullanıyor ben şimdi kullanamam biraz bekleyeyim daha sonra frene müdahale ederim demez.Başka nasıl anlatabilirim bilemiyorum:)
Üç aşağı beş yukarı aynı şeyi söylüyoruz ama ufak bir noktayı atlıyorsun...Alıntı:
ABNEW Nickli Üyeden Alıntı
ABS devreye girecek kadar frene basmak = frenler %100'e yakın potansiyelde çalışıyor demek. ESP devreye girdiği diye, atıyorum 10kW enerji sönümleme kapasiteli bir fren diski 11kW enerjiyi sönümleyemez.
Mert, burada bahsi geçen konu ya da mutabık kalamadığımız konu sürücünün frene basmasının esp nin çalışmasına engel olup olmadığı.
Tekrar söylüyorum, sürücünün fren pedalına basması, az ya da çok şiddetli ya da zayıf hiç farketmez, esp nin çalışmasına engel değildir.Tabi sistem aracı toparlar ya da toparlayamaz o ayrı bir konu.Esp, sürücünün kullandığı fren pedalından bağımsız çalışır.Zaten fren pedalı basılıyken eğer esp çalışmazsa o zaman esp nin varlığının hiçbir önemi ya da anlamı yoktur.
Enerjiyi sönümleme kapasitesinin ise benim söylediklerimle bir bağlantısı yok.Frenajın verimliliği ile ilgili...
4 lastik full frende iken esp nin işini yapabilmesi için 3 lastiği ser bırakması lazım :) işte bunu yaparmı bilmem. artık yazılımı yazan mühendislerin tercihine kalmış. durmak mı, düzelmek mi?
Çok haklısın usermm1.İşte esp bunu yapar.Dediğim gibi esp işini sürücüye bırakmaz.Zaten bu durumda esp ye gerek olmazdı.Durmak mı düzelmek mi soruna ise şöyle yanıt verilebilir:Alıntı:
usermm1 Nickli Üyeden Alıntı
Sürücünün amacı aracı yavaşlatmak ya da durdurmak ise;
Esp öncelikle çizgisinden çıkmış aracı sürücünün direksiyon hareketlerini de dikkate alarak tekrar çizgisine kavuşturur sonrasında ise sürekli frene basmakta olan sürücüye araç sizindir istediğinizi artık yapabilirsiniz der:)
abs devredeyken eğer, esp devreye girmesi gerekiyor ise saniyede onlarca kısa vuruş yapan fren sistemi "vuruş sırasını-süresini-miktarını" değitirerek esp nin etkin şekilde çalışmasını sağlayabilir.. abs+ebd yardımıyla frenleme gücünü(miktarını) ve süresini de belirleyebiliyor.. esp videolarından teknik çizimler ve okuduklarımdan anladığım kadarıyla durum böyle..:P esp devreye girmek isterse her türlü girecektir diyorum.. :)
esp'nin devreye girdiği en belirgin durumlar çok ani dönüşler ve manevra sırasında yapılan frenlemeler onun dışında devreye girdiğini göstergede göremedim.. bi ekleme daha yapayım 80km üzeri esp'yi devreye sokturabilmiş iseniz yüreğiniz ağzınızda bir anda göstergedeki 1-2 saniyelik uyarı ışığını görebilirsiniz.. yada donmuş bir gölde deneme yapmak lazım.. :)
bu arada asr de motor torkunu düzenleyerek antipatinaj yaptıran bir sistem diye biliyorum bazen aşırı patinajda fren uyguluyor sanırım..
Haklısın Mehmet, asr patinaja düşen lastiğin torkunu azaltarak tekrar zemine tutunmasını sağlıyor...
evet şöyle bir örnek vereyim.. geçen gün ankara'nın güzel yokuşlarından birini çıkarken sağ tekerlekler yolun buzlanmış kısmına denk geldi (sol tekerlekler hala buzsuz zemideydi). Bu durumda ASR hemen devreye girdi ve büyük ihtimalle aşırı dönen sağ tekerlekleri "sakinleştirerek" yoluma gayet normal şekilde devam etmemi sağladı.. Tabi ASR olmasaydı da normal şekilde devam eder miydim edemez miydim bilmiyorum:)Alıntı:
ABNEW Nickli Üyeden Alıntı
Walla ASR olsa bile eğer o buzlu zemin uzuncana olsa ve sen arabının yarısı kuru zemin yarısı buzlu zemin üzerinde gitmeye inat etseydin büyük ihtimal dengesiz çekişten dolayı yolun ortasında yan dönerdin... :)Alıntı:
ftwda Nickli Üyeden Alıntı
Araba yol sürüş destek sistemlerinin çoğu lastiklere yola sağlam basarken etkilidir, en iyi marka araçlardaki en iyi sürüş destek sistemleri bile buzlu yollarda pek işe yaramaz lastik yolu tutmadıktan sonra.
Ben bunu denedim! Sonuç: Çizgiyi asla kaybetmiyor... ;)Alıntı:
Stalker Nickli Üyeden Alıntı
Bana da kaybetmez gibi gelmişti ama ... Yine de bunu nasıl denediğinizi merak ettim:)Alıntı:
Linos Nickli Üyeden Alıntı
arkadaşlar öncelikle merhaba;
aranıza yeni katıldım ve gp sevenlerle birarada olmak gerçekten çok güzel. affınıza sığınarak bilgim olan konuları açıklamak isterim. esp konusu için eğer siz frene asılmış durumdaysanız (yani abs aktif ise) esp devreye kesinlikle girmez burada önemli olan aracın savrulmasından çok bir an önce durmasını sağlamaktır. siz istediğiniz kadar manevraya uğraşın espyi devreye sokamazsınız. esp ancak aracın absye gerek kalmadığı fakat yüksek süratlerde kayma eğilimi gösterdiği durumlarda (viraj, su birikintisi vs) aktif olur ve sadece 1 tekerleğe fren uygular (esp+ hariç) bu tekerlek ön veya arkada olabilir.
asr ise buzlu, çamurlu vs yollarda çeker tekerleklerden birinin diğerine göre ivmelenmesinin fazla olduğu durumlarda tork durumunu ayarlayarak aracın hizada kalmasına yardımcı olur.
umarım işinize yarar.
sadece 1 tekerleğe fren uyguladığından emin misin barış? en sık 1 tekerleğe fren uyguluyor desem anlarım.. çünkü esp+ olmayan (esp'den farkını araştırmadım) esp tanıtım videolarında yol koşuluna göre 2 hatta 3 tekerleğe farklı güçte müdahale edildiğini seyrettim.. konuyla ilgili link varsa buraya koyabilir misin?
Aynen senin dediğin gibi... Bir taraf kuru-ıslak zemin, bir taraf buz olduğu halde, 1 km.'ye yakın mesafeyi katettim! ;)Alıntı:
ftwda Nickli Üyeden Alıntı
Tekrar başa döndük sanırım :)
Artık bu konuyla ilgili (Abs-Esp) yeni mesaj yazmayacağım.Herkes bildiği gibi kullansın.Ne espymiş anlamadım gitti...