Aslında bu sorunun en kısa cevabı ''debriyajı kullanmamak'' olurdu ama öyle bir imkanımızda olmadığı için ; ''debriyajı doğru kullanmak'' yada ayağı debriyaj üzerinde tutmamak en doğru cevap olucaktır...Yani aracı debriyaj kavrama noktasındayken (yokuşlarda vs.) uzun süre askıda bırakmak baskı balataya en çok zarar veren olaydır..Kısaca kalkışlar sırasında yada vites değişiminden sonra debriyajı kaydırmadan (bir tabirle sıyırttırmadan) efektif bir şekilde aracın ivmelenmesini sağlarsanız yada özellikle yokuşlarda olduğu kadar mesela sıkışık trafikte de dur-kalk sırasında debriyajı doğru bir şekilde devir artırıp ayağı debriyajdan çekme süresini UZATMADAN kullanırsanız baskı balatanın ömrünü uzatırsınız..
Debriyaj balatasının baskı üzerinde sürtünen yüzeyi
Motorun dönme hareketini isteğimize göre ayrıca istediğimiz dozda aktarma organlarına ileten sistemdir.
Sistem basit olarak baskı,balata ve ayırma rulmanından oluşur..
detaylı bakacak olursak ;
volan yüzeyi , debriyaj balatası , baskı , ayırma rulmanı , ayırma çatalı yada hidrolik sitemlerde ayırma düzeneği bulunur.
dahada derine inersek; hidrolik sistemi fren hidrolik kabına bağlayan kauçuk hortum , telli sitemlerde debriyaj kablosu ve debriyaj pedalı işin içindedir.
Sistemin çalışması ;
Debriyaj pedalı basılmamış konumdayken baskının üzerindeki yaylar ile volan ve baskı üzerindeki sürtme yüzeyleri arasında sıkışmış konumdadır.
debriyaj sorunsuz ise motor ve aktarma sistemi bireşmiş durumdadır. birinden gelen dönme hareketi diğerine aktarılır.
Debriyaj pedalı basılırken baskı üzerindeki yayları ittirir bu ise balatanın volan ve baskı yüzeyi arasında boşta dönmesine olanak verir.
debriyaj balatası sert bir balatadır. sürekli kullanımda olduğu için malzemesi daha dirençlidir.
Balatanın üzerindeki yaylar kilitli durumda gaz verip çekmeler ve ilk temas durumundaki şoku bir nebze olsun bertaraf eder.
olay şöyle olur.
debriyaj pedalı bırakılırken baskı üzerindeki yaylar marifetiyle balata volan ve baskı arasında sıkışır. ilk temas gerçekleşir tam sıkışma gerçekleşirken balata üzerindeki yaylarda sıkışır ve hareket başlar. bu yaylar sürekli yüktedir. gaz verip bırakma durumunda ser kalır veya tekrar yüke girer.
BİTEN BALATA :::
Balatanın ömrünün bittği şöyle anlaşılır ;
torku yüksek olan bir viteste (mesela 1. vites) ani gaz verme durumunda devir birden yükselir ancak araç devire oranla hızlanmaz.
yada gaz pedalına birden basılıp çekilir, motorun bu sarsılmasına debriyaj ayak uyduramaz ve yine devire oranla gitmeyen bir araç tablosu ortaya çıkar.
Yer imleri