Cuma günü değiştirdiğim kızdırma bujisinden sonra böyle bir paylaşımın arkadaşlara faydalı olacağını düşünerek bu başlığı açıyorum. Kızdırma bujileri dizel araçlarda bir o kadar ucuz olmasına rağmen ne zaman bozulacağı belli olmayan parçalardır. İstanbul gibi sıcaklık ortalamaları aşırı düşük olmayan kentlerde büyük mağduriyet yaşatmasalarda sıcaklığın -5 lerin altında gezindiği kentlerde hayati öneme sahiptirler. Ucuzluğundan dolayı, aman bi ara değiştiririm diye düşündürüp aslında önemi olmayan bi parça gibi görünse de, görevinin büyük olduğunu bir soğuk memleket kullanıcıları iyi bilirler. Öyle ki Rusya’da yaz bitiminde dizelcilerin antize ile birlikte kontrol ettikleri ilk parça kızdırma bujileridir. Youtube videolarından izleyebilirsiniz, çeşitli balkan ülkelerinde ve Rusyada -20 derece altındaki sıcaklıklarda insanlar Multijetlerini tek marşta ( 1’den fazla kızdırma yapıyor da olsalar) tıkır tıkır çalıştırıyorlar. Kızdırma bujisi aniden bozulan bir parça da olsa, hangisinin bozulduğunu anlamak çok kolaydır , eski tip sole olmayan albealarda multijet turbo hortumu sağ çamurluktan giriş alır ve borunun orta ek kısmı çok basit şekilde sökülür. Bu orta boruyu söktüğümüzde altında denk gelen yerde karşımıza kızdırma bujilerinin plastik kafaları çıkar, bunları kaldırdığımızda ise bujilerin memelerini görürüz. En basit materyal olarak uzun bir tornavida bu memeye değdirilir, aküden elektrik ince bir kablo yardımı ile taşınarak bu tornavidaya değdirildiğinde küçük kıvılcımlar çıkar, sırası ile bu işlem 4 bujiye de uygulanır. Hangisi elektriği iletmiyosa kıvılcım da çıkmıyacağı için arıza o bujidedir. Bu anlattığım en basit yöntemidir ekipman bolluğunda isteyen diagnosla da hangi bujide arıza olduğunu bulabilir. Bunu şunun için anlatıyorum önceden ustalar teker teker bujileri söküp pense ile tutarak çırağa marş yap derlerdi ve ucu kızarmayan bujiyi ararlardı, Türkiyede yaşadığımız için halen bu yöntemi denemek isteyen bi ustaya rastlarmanız olasıdır. Öyle bu durumda bu yöntem ile pratik zeka öğretmiş de olursunuz
Arızalı bujiyi sökmek aslında biraz işini iyi yapmakla alakalı. Kızdırma bujileri anlık olarak 850 dereceyi geçen sıcaklıklara ulaşarak yanma odasını ısıtırlar, görevleri marştan sonra bitse de maruz kaldıkları sıcaklık ilk çalışma esnasından sonra da devam eder. Çünki kızdırma bujileri direkt yanma odası içerisindedirler. Benim bahsettiğim araç 2006 ikinci yarısı trafiğe çıkan 2007 model bir araç ve 95.000 km’de ilk buji arızasını verdi. Düşünün ki 5 seneyi aşkın bir süredir bu parça defalarca kızdırma görevi yaptı ve 95.000km’yi yaptığı saat boyunca da yanma odasının sıcaklığına maruz kaldı. Her ısınma soğuma metal yorgunluğunu tetikleyen bi etkendir. Ve bu parça mulijetlerde sökülüp takılırken çalışması zor bir alanda konumludur. Ona rağmen benim ustamın bunu değiştirmesi 5 dk sürmedi. Eğer bu motora alışkın olmayan pratiği olmayan bi usta bu parçaya yanal bir kuvvet uygularsa hemen kırılır ki zaten mutlijetlerde bu parçanın sökülürken kırılması hep orantısız ve yanlış aceleci kuvvet sonucunda olur. Bu parçanın motor bloğuna kaynaması durumu sözkonusu değildir, zaten öyle bi durum olsa bile wd40 yahut başka maddeler ile sökmeyi kolaylaştırmak çok zor bir ihtimaldir.
Herkesin bildiği yanlışın bir diğeri de motor soğukken sökülmesi gerektiğidir. Aksine motor sıcakken sökülmesi daha kolay ve daha az kırılma ihtimalidir. Çünki motor bloğunun genleşme katsayısı bu parçadan daha büyük olduğu için sıcakken bujinin vidalandığı üst kapak, vidalama işlemine daha müsaittir. Herhangi bir yaz gecesinde sonuna kadar sıktığınız bir jant bijonunu araba hiç hareket etmemesine rağmen ertesi gün öğlen biraz daha sıkabilirsiniz. Bu olayı buradan anlayabiliriz…
Sizlerle paylaşmak istediğim son husus ise buji seçimi. Ben orijinal ekipmancı biri olarak hep fabrika parçasından yanayım. Bahsettiğim kasa albeaların fabrikadan Beru marka ısıtma bujisi ile çıktığını biliyordum ve söktüğümüzde de öyle olduğunu anladık. Beru aramama rağmen parçacılar adını bile duymadıkları için artı Bostancı Kantar yetkili serviste bile Beru değil bizdeki dedikleri için mecbur bosch almak zorunda kaldım. Bosch’un da 2 çeşidi mevcut. Biri tekli olarak bosch kutusunda satılan ve diğeri opar ambalajı içerisinden çıkan. Beru bulabilirseniz mutlaka beru alın derim çünki berunun ucu Bosch’dan daha farklı, ama bulamasanız da opar içerisinden çıkan Bosch’u kullanmanızı tavsiye ederim çünki tanıdığım birçok taksi sahibi tek tek ambalajlanmış olarak satılan Bosch multijet bujilerinin dayanıksız olduğunu, ancak opar kutusu içinden çıkan Bosch’un daha uzun dayandığını özellikle belirttiler. Ben opardan çıkan Bosch taktım, ihtiyacımı giderdim ama ilk fırsatta Beru’dan 4 adet alarak kafamı rahatlatacağım. Fotoğraflarla da bikaç bişey hazırladım, fabrika bujisi ile piyasa bujisinin uç farklılıkları direkt olarak resimdeki gibi, umarım işinize yarar. Ayrıca çıkan bujinin üzerindeki kurum lekesi da motorunuzun sağlığı, kullandığınız mazot kalitesi hakkında size bir nebze bilgi verir, mürekkep kıvamında hafif nemli leke, kullanılan yakıtın kötü oluşunun, yada hastalığa yakın bir motorun göstergesi, kupkuru ve elinizi yumuşak uçlu kurşun kalem gibi, kömür gibi boyayan bir leke ise sağlıklı bir motorun, sağlıklı segmanların göstergesidir. Herkese iyi forumlar.
Yer imleri