Mazot 4 lira alkışlıyoruz...

[SteinGP]

Türkiye, dünyanın en pahalı akaryakıt satışını gerçekleştiren ülke. Bu gerçeği artık duymayan, bilmeyen kalmadı.

Hemen herkes akaryakıt satış fiyatlarında "rekortmen" olmamızın nedeninin vergi olduğunu da biliyor. Peki çok şikayet ettiğimiz, kimi zaman "isyan" ettiğimiz bu akaryakıt üzerindeki vergi paylarının ne kadar olduğunu biliyor musunuz?

Sizler için rafineri çıkış fiyatı ve sonrasında üzerine eklenen vergiler ve kar payları ile akaryakıt fiyatlarının nasıl iki katından daha yüksek seviyeye çıktığını araştırdık.

İşte akaryakıt ürünlerinin rafineri çıkış fiyatları ve vergilendirildikten sonra satış fiyatı:

KURŞUNSUZ BENZİN 95 OKTAN
95 oktan kurşunsuz benzinin İzmir ve İzmit'teki rafineri çıkış fiyatı 1.553 lira.

Bu fiyata önce 1.891 TL ÖTV, sonra 2,06 kuruş EPDK'nın gelir payı ekleniyor.

Böylece bir litre 95 oktan kurşunsuz benzinin KDV hariç satış fiyatı 3.447 liraya çıkıyor.

Son olarak bunlara bir de 620,46 kuruş da KDV ekleniyor ve rafineri satış fiyatı 1.553 lira olan bir litre benzin 4.067 liraya fırlıyor.

Akaryakıt dağıtım firmalarının kar payları ile birlikte (yüzde 7-9 veya 40-50 kuruş) bir litre benzin depoya 4 buçuk liranın üzerinde bir fiyatla giriyor.

Sonuç: Rafineri çıkış fiyatı 1.553 lira, pompa fiyatı 4.50 lira. Fark 2.947 lira.

MOTORİN
Motorinde durum daha farklı. Bugün motorin fiyatları son zamla birlikte benzinden 50 kuruş daha ucuz. Ancak, rafineri çıkış fiyatına baktığımızda motorinin benzinden daha pahalı olduğunu görüyoruz.

95 oktan kurşunsuz benzin rafineriden 1.553 liradan çıkarken, motorin rafineriden 1.657 liradan çıkıyor.

1.657 liradan rafineriden çıkan motorine önce 1.305 TL ÖTV, sonra 2,06 kuruş EPDK'nın gelir payı ekleniyor.

Böylece bir litre motorinin KDV hariç satış fiyatı 2.963 liraya çıkıyor.

Son olarak bunlara bir de 533 kuruş da KDV ekleniyor ve rafineri satış fiyatı 1.657 lira olan bir litre motorin 3.50 liraya çıkıyor.

Akaryakıt dağıtım firmalarının kar payları ile birlikte (yüzde 7-9 veya 40-50 kuruş) bir litre motorin depoya 4 liranın üzerinde bir fiyatla giriyor.

Gazyağı, kalorifer yakıtı, fuel oil ve yüksek kükürtlü fuel oilde de durum bundan farklı değil.

Sonuç: Rafineri çıkış fiyatı 1.657 lira, pompa fiyatı 4 lira. Fark 2.343 lira.

VERGİNİN DE VERGİSİNİ ÖDÜYORUZ
Buradan da görüldüğü üzere, akaryakıt firmaları aslında çok yüksek karlar elde etmiyor.

Asıl yükü devletin almış olduğu ÖTV ve KDV oluşturuyor. Hatta devlet, önce ÖTV ekleyip, sonrasında ÖTV'li satış fiyatının üzerinden KDV alarak verginin de vergisini alıyor. Sırf bundan vazgeçilse, yani KDV, ÖTV'li fiyat üzerinden değil de rafineri çıkış fiyatı üzerinden alınsa 40-50 kuruşluk indirim olur. Ama devletin böyle birşey yapmaya hiç mi hiç niyeti yok. Çünkü devlet başka yerlerden toplayamadığı vergiyi bu şekilde akaryakıt ürünlerinden topluyor.

TÜPRAŞ KAFASINA GÖRE Mİ ZAM YAPIYOR?
Akaryakıt fiyatlarında zam ve indirimi TÜPRAŞ yapıyor. TÜPRAŞ'ın fiyat hareketlerini Brent petrolü baz alarak ayarladığı belirtiliyor. Brent petrol fiyatlarındaki fiyat artışları veya fiyat düşüşleri TÜPRAŞ tarafından değerlendirilerek bize yansıyor.

Burada sektör temsilcilerinin önemle dikkat çketiği bir konu var. TÜPRAŞ, eskiden bir devlet kuruluşuydu ve Enerji Bakanlığı onayıyla fiyatlar belirleniyordu. Ama artık özel bir kuruluş ve burada her hangi bir denetim yok. Yani zam ve indirimler devletin her hangi bir mekanizmasına danışılmadan karar verilerek yürürlüğe giriyor. Sektör oyuncularının genel isteği, fiyatların bu kadar oynak hale gelmesine izin verilmemesi yönünde.

Burada belki de yıllık anlaşmalar yapılarak fiyatlar belirlenmeli. Çünkü, bütün dünyada devletler petrolü hangi ülkeden alırsa alsın, yıllık anlaşmalar yapıyor. Yani sizin bugün almış olduğunuz petrolün fiyatı aslında bir yıl öncesinden belli. Bu nedenle, her sene başında petrol ihraç eden ülkelerle yapılan anlaşma çerçevesinde fiyatın ayarlanması, hergün akaryakıt fiyatlarında zamlar görmemizi engelleyebilir.

BENZİN RAFİNERİDE UCUZ, POMPADA PAHALI
Akaryakıtta bir diğer çarpıklık da benzin ve motorin fiyatlarındaki dengesizlik.

Gelişmiş ülkelerin hemen hepsinde akaryakıt ürünlerinden benzin fiyatı çevreye daha az zarar verdiği için motorine göre daha ucuz satılıyor. Ancak, Türkiye'de durum çok farklı. Benzin rafineriden motirine göre daha ucuza çıkmasına karşın, litrede 50 kuruş daha pahalı satılıyor. Doğal olarak da motorin satışları artarken benzin satışları düşüyor. Vatandaş da çevreden çok kesesini düşündüğü için motorine yöneliyor.

Sektör oyuncuları, benzin fiyatının düşürülmesi gerektiğini vurguluyor. Benzin fiyatlarında yaşanacak bir düşüşle birlikte, hem akaryakıt hem otomotiv hem de yan sektörlerde bir hareketlilik yaşanacağı öngörülüyor.

Mynet Haber'den alıntıdır.