Dizel araçlar nasıl kullanılmalı

[swath]

arkadaslar daha once bir takside 710000 km yi gordugumu ve taksicinin devirli kullan tavsiyesini size anlatmıştım. bu devir olayı biraz kafama takıldı biraz araştırdım işin ehli bi mühendisin yazısını buldum sizinle paylaşmak istedim. konu biraz uzundu özet yerlerinden alıntı yaptım..

1-Uzun süre yüksek devirde dizel araç kullanılmaz, bu motoru aşındırır pompayı zorlar
2-Dizel araç boşta kullanılması sakıncalıdır,. Çünkü boşta iken motor bir miktar soğur ve piston yağması azalır birden 5. viteste 3000 devre getirince araç 700 devirden 3000 devre aradaki yağlamayı hemen yapamaz ve bu uzun vadede piston segman ve gömleğe zarar verebilir.
3-Dizel araçlara alınan mazota çok dikkar edilmeli özellikle turbolu dizel araçlarda bu konu çok daha hassastır...
4-Mutlaka Turbo devrede olacak devirde aracınızı kullanın.Devirsiz Kullanmak Turboya cidd zararlar verebilir.

Tasarruflu ve kaliteli dizel kullanımı için ;


Sürücülerin bir bölümü (taksiler dahil) dizel motoru benzinli motor gibi kullanıyor, üst vitese geçmeden önce 4000-4500 devir/dakika'ya kadar çıkıyor. Halbuki, dizel motorların verimliliği (çoğunlukla) 3500 d/d'den sonra hızla düşmeye başlıyor. Hem daha iyi hızlanma hem de daha düşük yakıt tüketimi için üst vitese geçip, torkun en yüksek olduğu 2000 ile 3500 arasındaki devirlerden yararlanmak gerekiyor. Ekonomik kullanmak istiyorsanız, tercihen 2000 ile 3000 d/d arasında kalınmalı. Yani, 3500 d/d'deyken hızlanmak istiyorsanız yapmanız gereken en doğru şey önce üst vitese geçip ondan sonra gaza basmak olacaktır. Dizel motorların özellikleri genel olarak benzese de, tork eğrileri (hangi devirde ne kadar tork sunduklarını gösteren grafik) ve vites oranları farklılıklar gösteriyor. Bu nedenle, araçla ilgili biraz bilgi edinmek aracı daha verimli kullanmak açısından yararlı olur. Doğrudan direksiyona oturan biri de motorun hangi devirden itibaren iyi tepki göstermeye başladığını ve bu yüksek çekiş gücünün hangi devirlere kadar devam ettiğini zaman içinde anlayabilir ve alışabilir. Motorun özelliklerine uygun bir şekilde kullanılmasıyla hem daha iyi performans elde ediliyor hem de yakıt tüketimi düşüyor.

[serkangsk]

Güzel ve yararlı bir yazıymış paylaştığın için teşekkürler dostum bu konu benimde kafama takılıyodu devirle ilgili çok şey konuşuluyordu öğrenmemiz iyi oldu

[swath]

evet benimde gunlerdir aklımdaydı. bugun araştırıp ogrendim dizel aracları devirli kullanın derken tubonun devamlı çalışıyor durumda olması kastediliyormus demekki.

[GP COSKUN]

yazılanların bir kısmına katılıyorum ancak
sormadan edemiycem
acaba termostat neden koyulmuş motora sayın profesörümüze sormak lazım
bir ikincisi rolantide çalışan motor yağalamayı kesmez
ayrıca boşta yol aldıktan sonra vitese takıp motoru yüke bindirmeden önce aragazı veri
lerek motor devri yükseltildikten sonra hıza uygun vitese geçilerek yola devam edilir
bunların dışında yazılanlar gayet mantıklı
paylaşım içinde teşekkürler

[kadir_yilmaz]

istanbulda araç kullanırken dur kalkar fazla oluyor o zaman debriyaj gaz ayarını vermek önemli zaten uzun yoldada hep 5.vites gidiyorsun önemli olan 100 geçmemek herhalde.4000 4500 devirde aracın motorundan gelen sese ragmen vites değiştirmeyen bence şöförlüktende fazla anlamıyordur

[aslam0740]

yazılanların bir kısmına katılıyorum ancak
sormadan edemiycem
acaba termostat neden koyulmuş motora sayın profesörümüze sormak lazım
bir ikincisi rolantide çalışan motor yağalamayı kesmez
ayrıca boşta yol aldıktan sonra vitese takıp motoru yüke bindirmeden önce aragazı veri
lerek motor devri yükseltildikten sonra hıza uygun vitese geçilerek yola devam edilir
bunların dışında yazılanlar gayet mantıklı
paylaşım içinde teşekkürler

son noktayı koydunuz coşkun bey özellikle sizin yorumunuzu bekliyordum.tşk

[HasanAliz]

işin ehli ve motordan anlayan arkadaşlar daha iyi bilirler. ben şunu merak ettim "araç boştayken motor biraz soğur" doğru mudur ? yani bana biraz garip geldi ?

[aslam0740]

evet vites boşta iken biraz soğur ama 80 dereceninde altına inmez. ama -10,20 derece kış zamanı vitesi boşa atarsan o zaman termostatta bişeye yaramaz zaten kışın ağır gidilir nerde eksi derecelerde hızlı gitmek kayar korkusuna mecbur yavaş ve viteste gideriz, ama inişlerde boşa atmanın hiç bi zararı olmaz motor sıcaklığıda 80 derecenin altında düşmez

[HasanAliz]

ibre ortadayken 90 derece oluyor motor sıcaklığı değil mi?

[evolodi]

bir de aracı durdurmadan önce biraz beklemek lazım galiba.ayrıca aracı boşa aldığımızda frenler boşalmasın diye azıcık gaza basınca frenler tekrar doluyormuş öyle bir duyum aldım dogrulugu var midir?

[defeat]

Bunu Onno Usta yazmıştı,sadece ekliyeyim dedim;
"Yüksek hızda giderken vitesi boşa alıp aracı bir süre bu şekilde kullanmak özellikle benzinli motorlarda nadir de olsa motor bloğu çatlamasına sebep olabilir"
Zaten bunu yapmayı cut-off'lu araçlar kullanmaya başladıktan sonra herhalde birçok sürücü kesmiştir.Peygamber vites tabir ettiğimiz olay oluyor malum.

[GP COSKUN]

bir de aracı durdurmadan önce biraz beklemek lazım galiba.ayrıca aracı boşa aldığımızda frenler boşalmasın diye azıcık gaza basınca frenler tekrar doluyormuş öyle bir duyum aldım dogrulugu var midir?

araçlarımızda frenleme için hidrolik basıncının sağlayan bildiğiniz gibi
westinghausedir siz boşta uzun süre fren yaptığınızda rolantideki motorun emişinden alacağı vakum yetersiz olacağı için fren etkisinde zayıflama olur
bu durumu telafi etmek için bir miktar gaz verilerek manifoldun emişi güçlendirilir bu şekilde güvenli frenleme sağlanmaya çalışılır
ayrıca yeni araçlarda beyinli araçlarda yani bunlara bizim araçlarımızda dahil
ecu frenleme esnasında westinghausenin basıncında düşme olduğunda motorun devrini yükselterek bu durumu engelliyor

[GP COSKUN]

Bunu Onno Usta yazmıştı,sadece ekliyeyim dedim;
"Yüksek hızda giderken vitesi boşa alıp aracı bir süre bu şekilde kullanmak özellikle benzinli motorlarda nadir de olsa motor bloğu çatlamasına sebep olabilir"
Zaten bunu yapmayı cut-off'lu araçlar kullanmaya başladıktan sonra herhalde birçok sürücü kesmiştir.Peygamber vites tabir ettiğimiz olay oluyor malum.

motorlardaki soğutma isiteminde bulunan termostatın görevi soğutma suyu sıcaklığını ve dolayısıyla motorun sıcaklığını aynı seviyede tutmaya yarar
termostatlar derecelerine göre bir kaç çeşittir
aracın kulanılacağı iklim koşullarına göresoğutma sistemine takılacak olan termostatın dereceleri farklılık gösterir
termostat derecesi belirlenirkende motorun en verimli çalıştığı sıcaklık dikkate alınarak termostat derecesi belirlenir
diyelimki aracınızda 92 derecelik termostat var
motorunuzu çalıştırıdıktan sonra soğutma suyunuzun sıcaklığı 92 dereceye gelene kadar termostat açmayacak yani motorunuzun içinde radyatörden devirdaim pompası yardımı ile gelen su dolaşmayacak
ne zaman motor suyu sıcaklığı 92 derceye gelince termostat açacak ve radyatörden motoru soğutmak için soğuk su girişi motora başlayacaktır
sıcaklık 92 derecenin altına düştüğünde termostat kapanacak soğuk suyun motrda dolaşmasını engelleyerek motrun ani soğumasını engelleyecektir
şimdi gelelim onno ustanın anlattığı duruma ve diğer arkadaşların bahsettiği boşta inerseniz motor soğur tezini açıklamaya
onno ustanın ve diğer arkadaşlarımın söylediği aslında doğrudur ama eski teknolojide yani eski araçlarda meydana gelir
meydana gelen olay motorun ani soğuması sebebiyle motor bloğunun çatlaması olayıdır
peki neden bu olay eski araçlarda meydana geliyorda bizim araçlarımızda böyle bir durum ortaya çıkmıyor
bildiğiniz gibi eski araçlarda otomatik fan motoru yoktu grank pulesinin önüne bir pervane takılı idi ve bu pervane motor çalıştığı anda dönmeye başlıyor ve devamlı dışarıdan hava emerek radyatördeki suyu soğutuyordu
uzun rampa inişlerde boşta inen aracın termostatı devreye girerek kapanıyor soğuyan su motorda dolaşmıyor ancak motorun ısısı 92 dereceye geldiğinde termostat tekrar açılıyor fakat bu sefer rampa iniş sırasında
devamlı dönen pervane tarafından soğutulmuş buz gibi su motora yollanıyor
ani soğuma meydana gelerek ki bu ani soğuma 92 dereceden 50 derece 60 dereceye kadar soğuma motor bloğunun çatlamasına neden oluyordu
motor mühendisleri teknisyenler bu durumu önlemek için ilk etapta çift termostat uygulamasını geliştirdiler
soğutma sisteminde çift termostat bulunuyor diyelimki birini 92 derecelik birini 72 derecelik takıyorlardı .yani motara kademeli olarak soğuk su girişi sağlama yöntemiyle sorunun giderilmesi aşılması sağlanmaya çalışılıyordu
zamanla bu yöntemde fayda etmedi ve teknolojinin gelişimiyle şu anda çoğu üretilen motorda kullanılan otomatik elektrikli fan uygulamasına geçildi
otomatik fan sistemiyle sorun nerdeyse tamimiyle aşılmış oldu nasıl aşıldığını açıklamak gerekirse
artık motorunuzda devamlı dönen bir pervane yoktu
sistem gayet randımanlı şekilde işliyordu motor çalıştırılıyor motorun en randımanlı çalıştığı sıcaklık olan 90 derceye kadar termostat açmıyor motorun çabucak ısınması sağlanıyor 92 dereceye ısınan motorun termostatı açılıyor motorda su dolaşmaya başlıyor motordan çıkan sıcak su radyatöre gidiyor radyatöre giden suyun sıcaklığı ayrıca fan müşürü tarafından ölçülüyor su belirlenen seviyeden sıcak ise fan devreye giriyor
suyu soğutmaya başlıyor suyun sıcaklığı normal seviyeye düştüğünde fan otomatik durarak soğutmayı kesiyor ve böylece su her zaman aynı seviyede kalarak eski sitemdeki ani soğumalar ve bunun getirdiği olumsuzluklar artadan kalkmış oluyor
sözün özüne gelirsek binin puntonuza deneyin isterseniz 20 km lik rampayı boşta inin hararet göstergeniz hep ortada kalacaktır
belki 1milim oynama olur bununda hiç bir zararı yoktur
ek bilgi olarak termostat nasıl açılıyor kapanıyor diye aklınıza gelebilir
termostatın içinde civa vardır ısındıkça genleşir yay yardımıyla ağzını kapatan yuvayı aşağı çekerek açılır aynı şekilde soğuyarak yine yay yardımıyla yuva ileri gider ve kapanma tamamlanır
bir termostatın arızalı olup olmadığı anlamak için termostat sökülür ve alt tarafına bir çakmak yardımıyla ısıtılarak açılıp kapanması gözlenir hareket yok ise termostat bozuktur
çok uzun oldu başınızı ağrıttım ama umarım faydalı olmuştur

[mehmetbasli]

dizel kullanımında klişe iki kural vardır birincisi motorun sesini herzaman duyacaksın diğeride toplar diye yüksek viteste araca yüklenmeyeceksin. dizeller için 2000 devrin altı çok riskli yüksek devir çevirtmekte kısa devir bandı yüzünden motoru aşınmasını hızlandırmaktan başka bir işe yaramaz. ancak dikkat edilmesi gerekn temel husulardan biride stop ederken aracınızın en az 10 saniye kadar rölantide bekleyerek turbonun da yavaşlamasını sağlamak. çünkü yol sonrası hemen kontak kapatıldığında motorun yağmalası durur. ancak egzost manifoltundaki basıncın etkisiyle onbinli devirlerde dönen turbo pallerinin yağlanmaya ihtiyacı var. siz kontağı kapattığınızda yağlama duru. ancak motordan daha hızlı dönen pallerin yavaşlayıp durmamsı biraz zaman ister. tabi bu arada pallerin yavaşlamayıp durması evresine kadar yağlama olmayacak. işte bu yüzden turbolar çabuk arıza veriri.