Arkadaşlar,
Sorumu mazur görün. Sonuçta çok ta usta bir şoför sayılmam.
trafikte yüksek hızlarda seyir halindeyken yavaşlamamız gerektiğinde
freni kullanmadan önce vites düşürerek yavaşlamanın otomobile herhangi bir
zararı var mıdır?
Printable View
Arkadaşlar,
Sorumu mazur görün. Sonuçta çok ta usta bir şoför sayılmam.
trafikte yüksek hızlarda seyir halindeyken yavaşlamamız gerektiğinde
freni kullanmadan önce vites düşürerek yavaşlamanın otomobile herhangi bir
zararı var mıdır?
zaten normali de bu değil mi?
bende hep bu şekilde kullanmışımdır ama şimdiye kadar bir zararını görmedim. zannedersem triger kayışı ve gergilerin ömrü azalıyor çünkü ani yüklenmeler oluyor.
yani demek istediğim mesela 80 veya 90 ile gidiyoruz ani yavaşlamamız gerektiğinde (kırmızı ışık vs) frene basmadan önce süratle vitesleri 4-3-2 ye çekerek yavaşladıktan sonra frene basmayı kastettim. (Hani araba birden yığılıp kalıyor)
Yoksa debriyajla arabayı boşa aldıktan sonra frenlemek mi?
Off ya umarım anlamışsınızdır, kafamdakini bir türlü yazıya dökemedim.
boşa alıp frene basmak daha sakat
Ben fren destekli vites düşürüyorum çok sert değil tabi
ben de çok yoğun trafik ve ani zorunlu duruşların dışında bu şekilde yavaşlıyorum. bu yüzden de arabam 30,000 km yi geçti ve hala orjinal balatalarım duruyor :D
Fren ile dediğinizi aynı anda uygulamak her zaman daha iyidir. Ayağınızı debriyajdan küt diye çekmezseniz bir problem olmaz. Bu olay hem fren balatalarınızın ömrünü uzatacaktır hem de yakıt ekonomisi sağlicaktır. En profesyonel sistem budur.
mesela 4ten 3 atıp hafifte frene basıyorum yeterınce yawaşlayınca 2 çok rahat oluyor boşa alıp direk fren çok yıpratıo her ikisi orantılı en mantıklısı bence:)
o sekıl kullanmak daha mantıklı ama vıtes dusururken dıkkatlı olmak lazım
motora fazla yuklenırsen zararı olabılır.mesela arkadasımda ford var (1.8 75hp) gecenlerde yuksek devırde kullanırken aracı tutmus 4 den 3 e cekmıs daha sonra arabanın yakıtı artmıs performansı azalmıs.servıse goturdugunde aracın turbo hortumlarının patladıgını solemısler.bılmıyorum bızım araclarda durum nasıldır ama bencede fazla yuklenmeden en mantıklısı vıtes kuculterek yavaslamak...:)
vites küçülterek yavaşlamak en mantıklısı ama devirini ayarlaman lazım. 4. vitesde giderken birden frene hafif basıp devir daha yüksekken 3 e atarsan vitesi araban hop kardeşim ne yapıyosun diye silkelenmeye ve bağırmaya başlar. devirini ayarladığın sürece hiçbir sorun yaşayacağını sanmıyorum. hepimiz aynı şeyi yapıyoruz sonuçta :)
Önce debriyaja basmak her zaman için fren mesafesini uzatır. Kazık fren tabir ettiğimiz ani duruşlarda önce fren sonra debriyaja basmak gerekir. Motor freni yaparken de "-ki 4'ten 2'ye almazsanız bir zararı yoktur" devir yüksekken vitesi bir alta aldığınızda aynı anda frene de basarsanız araba silkelemez. Yavaşlamak için böyle. Hızlanmak içinse, vitesi bir alta alırken gaza yüklenmek gerekir. Yani her iki durumda da vites küçültüp kendi haline bırakmak yok. Umarım çok karışık anlatmamışımdır :)
aslında musait zamanlarda münkün olabilir ama her zaman münkün olmuyor.. bir arkadaşım alfasına bu sekilde 3000 ytl lik bir masraf çıkardı.. genelde bu şekilde duruyordu.. bir iki defa sert yüklendim dedi.. ve sonrasında 3000 ytl lik masraf.. olabilir ama her zaman değil. her zaman yapıldığında bazen kaçmalar oluyor.. oda malum yüksek masraflar çıkartıyor.. motor freni için kullandığımız sistem aracın ucuz bölgeleri değil hatta en pahalı bölgeleri..
ben genelde bulunduğun vitesi hiç kurcalamadan orda boşa almadan freni kullanıyorum ve devir 1500 lü 1200 lü devirlere geldiğinde boşa alıp ordan devam ediyorum.. zaten bahsettiğim devirlere düştüğünda araç pek fazla hızlıda olmuyor. ve boşa alıp duruyorum..
Ben 7 yıl Toyota Avensis'te motor freni ile yavaşlama tekniğini uyguladım. Hiç bir sakıncasını da görmedim. Bu şekilde yavaşlarken yüksek devirde vites düşürürken biraz dikkatli olmak gerekli. Debriyajı aniden bırakmadıkça yani motor aşırı yığılma yapmadıkça bu tekniğin disk ve balataların ömrüne ve yakıt tüketimine faydası vardır. Ancak aşırı miktarda yığılma yapılırsa yaklaşık 100000 km olan triger kayışının ömrü azalır. Gerçi bizim araçlarımızda bildiğim kadarıyla triger kayışı zincir şeklinde bundan dolayı ömrünün azalmasından ziyade kopma olabilir.
Ayrıntılı bilgi için dolmuşçuları izleyebilirsiniz.
Motor devri 2-3 vites birden küçültülerek aniden maksimuma çıkarılmadıkça hiçbir zararı yoktur.Bu yöntem fren sisteminin ömrünü uzatır ve yakıttan tasarruf sağlar.Zaten güvenlik paketi olan GP larda msr sayesinde devir farkından kaynaklanan silkeleme ve bloke olma durumu ortadan kalkıyor...
devamlo böyle kullanıorum 20.000 civarında değişir denilen balatalarım 40.000e kadar servisten kesinlikle güvenli onayı aldı.20.000de yapılan kontrolde yarısından fazlası aşınmamıştı.vitesi birer birer küçülterek ve fren pedalına çok yüklenmeden gayet güvenli ve sizi yormadan yavaşlatıyorsanız doğrusu bu.boşa atıp fren yapma olayını ve motor freni denilen sistemi yağmurlu havada bir deneyin aradaki farkı anlayacaksınız.aracımda esp olduğu için nispeten daha güvenli olarak bunları yaptım arabanın altınızdan nasıl kaçtığının farkına varacaksınız boşta ve debriyaja basılı hallerde.ne olursa olsu vites küçülterek yavaşlamak herkesin yapılması için desteklediği bir uygulamadır.ışıkları görürsem kırmızıya yaklaşacaksak bazen hiç frene basmadan vites küçülterek yavaşlarım mesafe uzunsa arabanın en çok yakıt harcadığı durumlar zaten kalkış anlarıdır hareket halinde olan bir cismi hızlandırmak daha az enerji gerektirir.fren yapmadanda mesafeyi gözünüzle kestirebiliyorsanız frensiz durmak çok mümkün.
arkadaşım dediğin olay kompresörü devreye sokmak yalnız bunu yaparken mesela 3 ten 2 atarken vitesi, önce fireni yoklayıp ondan sonra debriyaj ve vites küçült bazı kişiler önce debriyaja basıp sonra firene basıyor ve vites değiştiriyor bu dediğim olay tehlikeli durumlar da işe yarıyor baktım hızım çok fazla ben çift kompresör yapıyom yanı ayağımı debriyajdan 2 kere basıp çekiyom tabi bunların zamanlaması önemli bunlar zamanla daha ii yapılıyor
Boşa alırım sonra fren yaparım. Vitesle hiç uğraşmam.
ani fren yapmak zorunda kalmadıkca asla vites dusurerek yavaslama olayına gırmem cunku bızım arabaların kayış biçimi zincir şeklindeymiş (yanlış ögrenmediysem) bu yuzden arabanin en onemli yeri olan motora zarar verebilir..buna artı olarak turbo bi anda yuksek devirde çalısmak zorunda olucak bununda zararı varmıdır acaba..bazen dogru kullanmak bile yanlış oluo kaş yapalım derken goz çıkarmayalım..
ben ısıkları vs gordugum an bosa atıyorum hem tasarruf etmıs oluorum hemde turbomu dınlendırıp omrunu uzatmıs oluorum..eger egımlı bır yerse motor frenıne ıhtıyac duyuyorum guvenlık acısından...
saygılar.
Onur evet mjtdlerde triger kayışı yok zincir var.Ancak önceden de belirttiğim gibi 5. vitesten yanlışlıkla 4. vites yerine 2. ye takmadıktan sonra hiçbir zararı yok hatta fren sistemine ve tüketime katkısı var.Sen de denemelisin...
Motor freni yapılması ve ani kazık frenleme konularında 2 yorumum olacak.
Birincisi, motor freni yapılması, özellikle frene basma zorunluluğunun daha aza indirilmesi ve yokuş aşağı kullanımlarda frenlerin korunması gibi avantajlar sağlasa da, tüm aktarma organlarına bindirdiği ani ve ekstra yüklerle aslında araçlarımıza kısa vadede etkisi olmayan zararlar verir. İlla motor freni ile yavaşlanacaksa ani devir bindirmeleri, yani ani yük bindirmelerinden kaçınmak uygun olacaktır.
Ani kazık frenlemede ise hemen en hızlı biçimde frenle beraber debriyaja da basılmalıdır. Eğer debriyaja basılmaması durumunda, fren mekanizması hem aracı, hem de aynı zamanda aktarma organlarını yavaşlatmak için gücünü kullanacaktır. Derhal debriyaja basılarak motor ile aktarma organlarının teması kesilmeli ve tüm fren gücü sadece aracı durdurmak için kullanılmalıdır.
Emre dediğim gibi uygun viteslerde yumuşak geçişlerle vites küçültmenin hiçbir zararı yok.Hatta yapılması gereken bu..Ancak yanlış vites seçimi sonrası devir 2000 lerden 6000lere gelirse bu zararlı tabi.Eğer motor freni yürüyen aksama zarar veriyorsa gaza yüklenmelerde de zarar verecektir...
Abartılı seçimler tabi ki yanlış. Benim gibi 100 le giderken 5 ten 1 e takarsanız dumanları görür orada kalırsınız.
Soru: Manuel vitesli bir otoda vites küçültülürken debriyajdan ayak çabuk çekilerek çekiş tekerleklerinin kilitlenmesine neden olursa ne yapılır?
A) Gaza basılır
B) Frene basılır
C) Debriyaja basılır
D) Vites tekrar büyültülür
(Alıntı: DBA)
e) SON DUAMIZI EDERIZ :)
ısın sakası erdı ben (a) dıorum ...suraya bak yaa uyku tutmadı nelerle ugrasıoz :)
bnm bıldıgım kadarıyla ne kadar dogru ne kadar yanlıs orası tartısılır ama vıtes kucultulurken bı oncekı vıtesın devrı yuksekken daha kucuk bır vıtese gecmeye calıstıgımızda(orn. 4. vıtes 5000d/d - 3. vıtese gecmeye calısırsak) tekerler kılıtlenır(yanlısım varsa duzeltın lutfen).bence bu durumdada en mantıklı olan vıtes buyutmek ama vıtes buyutmek ıcınde once debrıyaja basmak gerektıgı ıcın bence;
C) Debriyaja basılır
boylelıkle kılıtlenmıs tekerlerı ser bırakmıs oluruz dıye dusunuyorum :agri:
arkadaşLar soruyu aLınıtı yapmıştım, kusura bakmayın cevap ben de yok,
ancak kişiseL tahminimce bende c şıkkını seçerdim.
yani önceLikLe debriyaja basmayı düşünürdüm. zaten LastikLer kitLenmiş, hakimiyetin kayboLmaması için, debriyaja basıp LastikLerin dönmesine devam etmesi sağLanmaLı diye düşünmüştüm.
Debriyaja basılır.Gaz ya da frene basmak aynı sonucu doğurur.Vites büyütmek için de zaten debriyaja basmak gerekli:)Ancak araçta msr varsa hiçbir şey yapılmaz...
bence yolda giderken her ne sebep olursa olsun kontrolu kaybetmeye başlarsam frene basarım (karlı,buzlu ve mıcır yol hariç) .İstem dışı, refleks olarak yani.
Yapılması gereken ve doğru cevap olmayabilir belki ama B diyorum.
ufak bi hort vakası ::)
Hort kesin ama cevap verim motor freni iyidir . Duvara patlayacakken durabilmenizi ve yön değiştirebilmenizi sağlar... Tabi doğru düzgün yapılırsa.
valla kardeş normal asfaltta vitesi düşürünce tekerlekler asla asla kilitlenmez eğer yol kaygan ise (kar buz yağmur v.b) kilitlenir ve kilitlenirse olacalar sırasıyla aracının motoru stop eder, arkası hızla savrulur ve azrailin adeleli ve kıllı kollarını açılmış ve seni bekliyor olarak görürsün çünkü ben yıllar önce kışın böyle bir şey yaptım ve iki takla ile son buldu kimseye tavsiye etmem.
Geçmiş olsun Savaş,
Dediğin gibi kaygan zeminde tehlikeli sonuç doğurabilir motor freni.Bunun için güvenlik paketinde msr sistemi mevcut vites ve motor devrine göre tekerleklerin bloke olmasını bir miktar azaltmakta...
3. vitesten 2. vitese yada 2. vitesten 1. vitese düşerken (vitese geçmiş ama debriyaj tam basılı) daha debriyajdan ayağımı çekmeden motor devrini düşürüp az da olsa uygun devire getirmede yardımcı oluyor bunu yapan sistem MSR sanırım, tabi diğerleri de etkili olabilir (asr/msr/hba ve esp)
bu arada geçtiğimiz pazar 190km/h hızla giderken 2-3 defa ani fren yapmak zorunda kaldım (kamyonlar sağolsun hızımı 60km/h kadar düşürdüm) kesinlikle vites düşerek frene yüklenmek daha etkili..
onun dışında normal hızlarda uzakta kırmızıyı gördüysem o yeşile dönene kadar uygun vites düşümleriyle frene bile dokunmadan yavaşlayıp geçip gidiyorum en sağlıklısı bu sanırım..
doğru tahmin etmişim.. :) msr imiş..
Msr yi motor freni gücünü azaltan sistem olarak da tanımlayabiliriz...
Onur turbolar gaz pedalına basmadıkça sadece devir yükseldi diye devirlenmezler en azından bizim turbolar bu cins olmalı diye düşünüyorum (turbonun amacı motora giden benzini yüksek oranda hava ile yakmak ve bu sebeple gaza basmayınca turbo da motora gereksiz yere fazladan hava basmıyor).
Zincir olayını duymamıştım dikkat etmekte ve araştırmakta fayda var. Bence önemli olan 2-3 vites birden küçültüp bir anda motoru yüklememek, bulunduğun vitesten 1 vites aşağısına attığınızda motorda oluşacak yük motoru yıpratmaz ama benzin tasarrufu sağlar :)
Sende biliyorsun ki o dediğin anca çok eski araçlarda, motoru 1.vitesten koruma olayının daha başlanmadığı zamanlarda üretilen araçlarda olur :D.
Sanırsam 2.vites için bile çoğu model araçta var..
Turbo pallerini döndüren egsoz basıncı bu da yanmayla mümkün.Mertin de belirttiği gibi motor devri yükseldi diye pallerin hızı da yükselmez.Vites küçültmeden hemen önce -hızlanırken- turbo devri artabilir ama gazdan ayak çekilince fazla basınç zaten dışarı atılır ya da sisteme geri kazandırılır.Sonuçta belirli bir devire kadar yanma da olmayacağından (cut-off) paller yavaşlar...
Ufak bir düzeltme yapayim çünkü bence hatanız var. Olayı sadece temel fiziği baz alarak düşünürsek dediğiniz doğru, motor ve tekerler ilişkili iken fren yaptığınız zaman hem aracın doğrusal hızına karşı hem de tüm yürüyen aksamın (rod, differansiyel, vites kutusu, motor krankı v.b.) döngüsel hareketine karşı iş yapmış oluruz.
Ama olayın daha derinine inersek, aracımızdaki frenlerin çok güçlü olduklarını, yürüyen aksamı yavaşlatırken bile tekere ne kadar yüksek miktarda ters tork uyguladığını (tekerleri kilitliyecek kadar) düşünürseniz teziniz çürüyecektir.
Şöyle söyliyim, farzedelim viteste iken freni sonuna kadar köklediniz ve tekerleriniz buna rağmen kilitlenmedi, anca bu durum frenin aracı durdurmada yetersiz kaldığının göstergesidir. Peki kimin başına gelmiş, kimsenin..
Peki debriyaja basarsak ne olur.. Motorla bağlantı kesildiği için zaten güçlü olan frenler tüm gücü ile sadece ve sadece tekerleri durdurur. İşte bu yüzdendir ki boşta iken fren yapınca tekerler çok daha çabuk kitlenir.
Bunun yanında bir durum daha var ki bu durumda boşta fren yapmak kesinlikle fren mesafesini artırır. (çoğumuz biliyoruz, bilmeyenler için nedenini yazacağım :D)
Yokuş aşağı inerken. Viteste inin. Yürüyen aksam eğim nedeni ile hızlanmak isteyen aracınıza engel oluşturur. (mekanik aksamdaki döngüsel eylemsizlik diyelim..). Fren esnasında motordan gelen bu ekstra ters tork hem frenlerin tekeri kitleme riskini azaltır hem de frenler az yorulur, az ısınır, sonra balatalarınız kazık gibi olmaz.
Vites ufaltarak yavaşlamakta yukardaki durumun aynısıdır. Vites küçülttüğünüzde motor aksam daha hızlı dönmeye zorlancak ama eylemsizlik nedeni ile karşı koyacaktır, bu da tekerleklere fren etkisi yaratır
Son bir durum daha var, sadece burda debriyaja basmak işinize yarayabilir.
Aniden devirli bir biçimde hızlanıyorsunuz diyelim, pat önünüzdeki ani fren yaptı, işte burda deriyaja hemen basıp fren yapmalısınız çünkü motorun ivmelenmesi siz ayağınızı gazdan çektikten 2-3 sn. sonra biter ve işte bu esnada motor siz o frene basmadan önce uyguladığınız ivmelenme etkisi ile tekerlere halen daha itici tork verir ki bu frenlerin hem aracı hem de şahlanan(ivmelenen) motor aksamını durdurması için çaba sarfetmesi demek, işte bu durum biraz kritik. Denemedim ama büyük motor ve yüksek "hp" sahip araçlar da bu daha da önemli olur gibi geliyor...
oh, amma yazmışım be.. :) Amaç insanlar yanlış bilip yanlış şeyleri uygulamasın..