Yeni Gelenler Icin 100 Maddede Izmir
YENI GELENLER ICIN 100 MADDEDE IZMIR:
1-Istanbul'dan geldiyseniz, burada da karsi kavrami vardir. Sasirmayin.
2-Boyoz'un ne oldugunu hemen ogrenin ve evinize yakin bir boyozcu bulun.
3-Ilk gordugunuz kiza yiyecekmis gibi bakmayin, zira cok var onlardan, alisin.
4-Bu sehirde -ozellikle Istanbul'dan geldiyseniz- insanlar birine carptiklarinda ozur diler,genelde sabahlari "gunaydin", aksamlari "iyi aksamlar", gun genelindeyse "iyi gunler" diyerek guleryuz gosterirler. "Tesekkur ederim" de en cok duyacaginiz kelime gruplarindan biridir.
5-Daha onceden yediginiz adi kumru olan sandviclerin hepsinin dandik oldugunu kabul edin zira izmirdeki kumruyu izmirden baska hicbir yerde yiyemezsiniz.
6-Aldiginiz sandvic yarim ekmek gibi benzeri turu yiyecekleri herkesin ortasinda cekinmeden yiyebilirsiniz kimse size donupte vay kafir demez.
7-Eger bugune kadar kullandiginiz en teknolojik kart akbil ise otobuse binmeden once kentkart kullanmayi mutlaka ogrenin. Koyden indim sehire modu olmasin sonra.
8-Simit yoktur. Gevrek vardir. Cekirdek yoktur. Cigdem vardir.
9-Sakin ola ki, Guzelyali da KSK atkisi, Karsiyaka Carsi'sinda Goztepe atkisi ile dolasmayin.
10-Kordon'da arabanizla dolasirken kolunuzu camdan sarkitmayin. Kiro damgasi yersiniz.
11-Sakin Kemeral'tina arabayla girmeye calismayin. Usenmeden otoparka
parasini verin.
12-Tarihi asansore ile yukariya cikip korfez manzarasinin tadini cikarin.
13-Bu sehirde Flaman Protestan Kilisesi dahi vardir.Sasirmayin ve gayri muslimlerle tanismaya calisin.
14-Birilerine adres sormak icin cekinmeyin. Izmir'de iyi insanlar yasar, onlara sorun. Hatta sizi gideceginiz yere kadar bile birakabilirler.
15-Cay icilip kuslara gevrek atilabilen vapurlara binin ve karsiya gecin.
16-Kemeralti'nda gecirilecek bir gun de ogle ogununu, tarihi Kemeralti Borekcisi'nde su boregi yiyerek ziyafete donusturun. Hemen az ilerisinde bulunan Sefer Usta'nin henuz ulkede nam salmamisken islettigi tarihi, ufacik dukkanda yiyeceginiz kazandibi ile ogununuzu tamamlamayi unutmayin.
17-Kibris Sehitleri Caddesi'nde dolasirken sag sola kucuk sokaklara girin. Eski
evleri, ilginc balkonlari gorun.
18-Genelde taksi soforleri bile kibardir.Sasirmayin.
19-Yagissiz ve asiri sicak olmayan bir havada Karsiyaka-Bostanli
arasini yuruyun. Bir hafta tatil yapmis gibi hissedersiniz kendinizi.
20-Istanbul'dan geldiyseniz Bostanli ve Bostanci isimlerini karistirmayin.
21-Ege Universitesi'nde okuyacaksiniz "Izmir sicaktir, soguk olmaz" laflarina kanmayin. Bornova'da oyle soguklar olur ki ilikleriniz donar. Neyse ki uzun surmez.
22-Izmirliler hakkinda soylenenlerden urkmeyin. Kiyi cocuklaridir onlar: Samimi, rahat ve dobra insanlardir. Yasadikca Izmir'in huzuru siner icinize.
23-Bocek fobiniz varsa cabuk fobinizden kurtulmaya bakin. Cunku, Izmir'de her tur ve ebatta eklembacakliyi gorme olasiliginiz vardir.
24-Istanbul'dan gelenler: Izmir'in gorece kucuklugune burun kivirmayin. Kentin dokusuna, kulturune nufuz etmeye calisin. Kucuk olmadigini goreceksiniz.
25-Mutlaka Bornova Ciceklikoyde piknik yapin. Sabuncubeli mevkiinden Ataturk ile beraber kente yuksekten bakin.
26-Kaliteli mekan bakimindan gozunuz acik olsun. Cunku, Izmir'li isletmeciler pek reklami sevmezler. Musteriler kendi bulsun isterler.
27-Sokak numaralarini takip ederek aradiginiz yeri bulamayabilirsiniz.
Sasirmayin. 206 sokagin hemen paralelindeki sokakta 2510 sokak tabelasi
olabilir.
28-Bir vapur dolusu Goztepe ya da KSK taraftarinin o gun mac sonrasi haykirarak iskeleye gelmesine sasirmayin, dahasi korkmayin. Zararlari yoktur. Bazi mekanlara bayrak asarlar. Bir kac duvari boyarlar.
29-Insanlarin yardimseverligine alisin. Otobuste sizin yerinize kentkart
30-Foca denildiginde hangisi diye sormayin. O Eski Foca'dir. Gidin
sahilinde gunes batarken birseyler icin.
31-Susuzdedenin yerini soran cocuklardan uzak
durun. Muhtemelen yankesicidirler.
32-Teleferik'e gidin. Sonra Inciralti'na gecin, kir kahvesinde bir cay icin.
33-Urla'ya gidin. Nobel Edebiyat Odullu Yorgo Seferis'in evini, unutulmaz ses Tanju Okan'in evlerini goreceksiniz. Unlu edebiyatcimiz Necati Cumali'nin evi de orada. Urla Iskelede yuruyun.
34-Bazy Izmir Milletvekilleri'nin Izmir'li olmadiklarina sasirmayin. Onlarin
bir kismi cantaci diye tabir edilen ve genel baskanlarinin atadiklari Izmir'in yolu nerededir bilmeyen insanlardir. Onlardan bir kismi kentteki diger kentlerin temsilcileri gibi secilirler ve calisirlar. Ornegin Konyalilar, Mardinliler vb. Belediye yatirimlari disinda Ankara'nin pek yatirim yapmamasina sasirmayin.
35-Sokakta yururken bir kuyruk gorurseniz dalin kuyruga. Siz de siraya girin. Lokma dokuluyordur. Yuzsuzluk edin iki tabak isteyin. Cogunlukla yadirganmazsiniz.
36-Izmir'de Yunan'in nasil denize dokuldugunu merak ediyorsaniz Karsiyaka Iskelesi civarinda "Goz goz goz": Goztepe Iskelesi civarinda "Kaf kaf Kaf sin sin sin Kaf sin Kaf" diye bagirin.
37-Alsancak Sevinc Pastanesi ve Konak'taki YKM taa... Bizans doneminden beri bulusma noktasidir. Buyuk Iskender'in yavuklusuyla burada bulustugu anlatilir.
38-Hisaronunde Cin Ali'nin durumlerini yiyin. Oradan cikip Kizlaragasinda girin. Vitrinleri seyredin.
39-Bornova'da oturacaksaniz aksamlari Kucukpark'ta yapilir piyasa. Haberiniz ola.
40-Topcu'nun yerine gidip cop sis yiyin.
41-Izmir yazlari hamam gibi olur. Yaninizda degistirmek icin t-shirt bulundurun. Kisin bir sure cok soguk yapar. Bere, eldiven, atki kullanmayi ihmal etmeyin.
42-Alsancak'ta ve Kordon'da uzun saatler yuruyun. Yorulunca bir yere girip bir seyler icin. Sonra bir daha yuruyun. Iyi gelir.
43-Konak Pier'i bir alisveris merkezinden ziyade bir tarihi eser gibi gezin. En ucuna gidip denizi seyredin.
44-Fuar donemi olmasa bile arada bir Kulturparka gidin. Yesillikler arasinda dolasin. Rahatlarsiniz. Lunaparka gidin. Donmedolaba binin. Bangir bangir muzik
esliginde Izmir'e tepeden bakin.
45-Kent merkezinde arabayla dolasmaya calismayin. Pek cok yere yaya olarak gidebilirsiniz. Park sorunu yasarsiniz.
46-Izmir'i mumkun oldugunca baska kentlerle kiyaslamayin. Onu kategori
disi olarak gormeye calisin.
47-Ucuncu buyuk sehir imkanlari yoktur. Is bulmak sorundur. Universiteyi burada biterenlerin buyukce bir kismi Istanbul'a kacar. Ekonomik olarak gun gectikce kuculmektedir.
48-Metro'da "Tren Bornova Yonune Gider" unutmayin.
49-Ortamda cop tenekesi yoksa, kentkart dolum makbuzu almadan ayrilin. Cunku, melet cebinizde bir yil kalabiliyor.
50-Alsancak Cami'nin onundeki duraktan otobuse binmeyin. Bir durak onceye
gidin. Oturarak gidersiniz.
51-Alsancak'taki caminin adi Hocazadedir. Kimse boyle soylemez. Onun adi Alsancak Camidir. Izmir'de ne kadar sohretli insan olse orada cenaze namazi kilinir.
52-Eger universite icin Izmir'e geldiyseniz ve sinif arkadaslarinizdan biri Izmir'liyse universite hayatiniz harika gecebilir. Cunku, Izmir'in yerlilerinin en fazla bir saat uzaklikta bir yazligi vardir. Yaz mevsimine dogru 6-7 kisi arabaya dolusulup oraya gidilir. Keyifli anlar gecirilir.
53-Bornova'da ogrenciyseniz Kucukpark'taki unlu mamuller ureten yerler fena degildir. Fiyatlari makuldur. Cok kalabalik olurlar. Bornova kira haricinde cok pahali bir yer degildir.
54-Arkadaslarinizla toplanip yazin Bostanli Iskelesinde basket oynayin.
55-Kentkarti arka cebinize koyun. Otobusu binince poponuzu cihaza surtun.
Hem soforden azar isitin. Hem de kicimda cip var havasi yaratin.
56-Ucakla gelecekseniz Gaziemir'den Karsiyaka'ya gelinceye kadar Izmir otogarindan Balikesir'e ulasmis olursunuz.
57-Bornova'da oturuyorsaniz Manisa'ya gitmekNarlidere'ye gitmekden daha kisa surer.
58-Acele etmeyin. Bu sehir acele edenleri sevmez. Dukkanlar gec acilir. Gece gec saatlere kadar acik kalir. Bazi esnaflar ogleden sonra gunun hasilatini yeterli bulup dukkani kapatir bir yerlere icmeye gider.
59-Ankara'dan geldiyseniz sokakta insanlarin devamli gulumseyen yuzlerini yadirgamayin. Acaba dukkanim mi acik diye tedirgin olmayin. Izmir gulen ve gulumseyen insanlarin kentidir. Siz de gulumseyin.
60-Yazin Izmir'de olacaksaniz balkon evinizin en muteber yeri olacaktir. Cunku, dus aldiktan sonra banyodan cikincaya kadar kurursunuz. Yazin Izmir bosalir. Trafik rahatlar. Cunku, pek cok Izmir'linin yazliklari vardir. Oralara giderler. Karsiyakalilar Foca civarinda yer edinmislerdir.Digerleri de Cesme, Karaburun, Mordogan, Ozdere, Urkmez, Kusadasi, Seferihisar da yazliklarda yaz aylarini gecirirler.
61-Kosusturmayin, yuruyun.
62-Otobuslerde ve bazi yerlerde "Piristina, kalbimizdesin" yazisini gorunce, Kosova'nin Piristina kenti kastedilmiyordur. Merhum Belediye Baskani Ahmet Piristina sevilen bir baskandi.
63-Insanlar genelde huzurlu araba kullanirlar. Trafikta birbiriyle kavga edenler azdir. Trafikte yanlis yaparsaniz biri "bilader napiyon" der. Kaslarini catar, kizacak gibi yapar.Sonra bir gulumsemeyle oradan uzaklasir.
64-Bir kez Karsiyaka macina gidin. Taraftar nasil olurmus gorun. Etkileyici bir manzara yaratirlar. Ozellikle Ataturk Spor Salonunda Karsiyaka-Fenerbahce basket maclarinda muazzam bir atmosfer yaratirlar. Basketbolu iyi bilirler. Istanbul kulupleri gibi basket macina futbol seyircisi gelmez.
65-Izmir bir basketbol kentidir. Cok sayida basketbolsevere rastlarsiniz. Basketbol maclarinda salonlar genelde dolar. Bir basketbolsever iseniz Izmir tercih edilesi bir kenttir. Basketbolun lokomotifi Karsiyakadir.
66-Kadifekale, Ballikuyu taraflarina tek basiniza gitmeyin. Ankaralilar Ulus, Bentderesi ve Ankara Kalesi civarini nasil bilirlerse, Istanbullular Beyoglu'nun arka sokaklarini nasil bilirse buralari da oyle bilsin.
67-Kizinca Izmirlilerin asfalyalari atar, sasirmayin. Asfalya rumca sigorta, guvence demektir. Anlayacagin sigortalari atar.
68-Alsancak limani civarinda bir suru salas yapinin arasinda Arkas Holding binasini gorunce sasirmayin. Fiyakali bir yerdir. Otobusle onunden gecerken otobusunuz yukari katlarinin hizasindan gecer. Yemek vakti ise akvaryumdaki baliklar misali calisanlarini gorursunuz. Sirketin sahibi Lucien Arkas'tir. Denizcilik Odasi Baskani da Geza Dolough'tur. Onlar Turk vatandasi levantenlerdir. Kente damgasini vurmus bir levanten nufus ve levanten kulturu vardir. Izmir Turkiye'nin en buyuk limanlarindan biridir. Bazen kocaman bir turistik gemi yanasir rihtima.
69-Metro ile Ataturk Stadina gidecekseniz Statyum duraginda inmeyin. Halkapinar duraginda inin. Daha yakin oluyor.
70-Izmirliler misira dari derler.
71-Sicaklarda dekolte kizlara aval aval bakmayin. Sayet bakarsaniz kizlar da size tuhaf tuhaf bakarlar. Izmir'de cogunlukla yazin ama her mevsim kizlararasi dekolte yarismasi mi var acaba dediginiz olur.
72-Izmir'de cok sayida Balkan kokenli insanlar yasar. Bazi erkeklerin ve kizlarin cok uzun boylu olmasi sasirtmasin. Ozellikle Camdibi semtinde kendinizi Uskup, Gumulcine, Piristine, Filibe gibi bir kentte hissedebilirsiniz. Kahvelerinde renkli
gozlu, uzun boylu, limon gibi sari insanlarin "Bre more, Asan Astaneye
gitti mi?" turunden konusmalara sahit olursunuz. Konusmalarinda H arfi
yutulur.
73-Yazin butun gun cayir cayir yanarsiniz. Aksamustu yerel imbat ruzgariyla bir nebze olsun rahatlarsiniz. Ozellikle sahile yakin yerlerde aksamlari esinti eksik olmaz.
74-Adinda bir kent ya da semt adi olmayan nadir kuluplerden biri Altaydir. Az sayidaki taraftari Buyuk Altay derler. Maclarina gitmek zevklidir. Pek taskinlik olmaz. Bazi yasli amcalar bir yandan sohbet edip, mazinin Buyuk Altayini konusurlar bir yandan da tenis maci seyreder gibi maci izlerler. Altay kulubunde bazi gayri muslimler uyedir. Yonetimde seckin insanlar vardir. Alsancak, Kahramanlar gibi seckin muhitler ve limontepe gibi bir kac gecekondu muhitindekiler desteklerler. Bir kac zengin Izmir'li ailenin destekleriyle ayakta durmaktadir. Eski basbakanlardan Adnan Menderes'in kalecilik yaptigi, Mustafa Denizlinin yetistigi ve Istanbul'a cok sayida oyuncu gondermis bir kuluptur. Ayrica, Fenerbahce eski baskanlarindan Sukru Saracoglu Altay'in da baskanligini yapmistir.
75-Hizla kume dusen Goztepenin, Asansor civarindan baslayip,Uckuyulara kadar uzanan hat boyunca taraftarlari bulunur. Ozellikle Guzelyali, Goztepe semtlerinde yogunlasmislardir. Taraftarlari 1960'li yillarin efsane takimindan bahsederler. Avrupa Kupalarinda ilk yari finaloynayalariyla ovunurler. Karsiyaka'dan ve KSK dan nefret ederler. Goz goz goztepe seklinde tezaruhat ederler. 1980 yilinda Dunya'da ilk defa bir ikinci lig macinda seyirci rekoruna Karsiyaka ile birlikte imza atmislar ve 80 bin seyirciyi Ataturk stadina toplamislardir. Istanbul'un uc buyuk takiminin deplasmanda Trabzonla beraber seyirci ustunlugu kuramadigi iki takimdan biridir.
76-Karsiyaka basketbol subesiyle on planda olan bir kuluptur. Yasar Holding hamisidir. Kaf kaf kaf sin sin sin kaf sin kaf tezaruhati yaygindir. Futbol disinda cok sayida bransta faaliyet gosterir. Ornegin yelken. Taraftarlari biz Izmir'li degil Karsiyakaliyiz derler. 35½ plakasi tasirlar. Buna karsin Goztepeliler Tam 35ve Biz Izmir cocuguyuz ya siz? slogani tasirlar.
77-Altinordu, ozellikle basmane, tilkilik, namazgah gibi Izmir'in gavur Izmir olarak anildigi yillarda Turklerin yogun oldugu mahallelerde kurulmus ve sevilmistir. Halen basketbol subesi olmasa da basketbol liginin ilk sampiyonu Altinordu'dur.
78-Esrefpasa, Ucyol, Hatay, Yaghaneler semtlerinin kulubu Izmirspordur. Altyapisi ve mulkleriyle kuvvetli olarak bilinir.
76-Bucaspor Buca semtinde kendi yagiyla kavrulan bir kuluptur. Sari kirmizili goztepe, siyah beyazli Altay'dan sonra sari lacivertli Bucaspor Istanbulun uc buyuklerinin Izmir'deki muadil tamamlayicisi gibidir. Izmir'de soyadlari kulup adi olan bazi degerli sahsiyetlerin kentidir. Vahap Ozaltay, Sait Altinordu, Fuat Goztepe.
77-Dokuz Eylul Universitesinin bazi bolumleri Ege Universitesi kampusu
icindedir. Ege Universitesi Hastanesi Romanyadaki diktator Cavusesku'nun
yaptirdigi gorkemli sarayi cagristirir. Cok buyuktur. Icinde kaybolursunuz.
78-Izmirliler kendilerini , ilerici ve batili olarak gorurler.Turkiye'nin batiya acilan kapisi, batiya donuk yuzu falan denir. Okumus yazmis insani coktur.
79-Bir kismi Gavur Izmir laan rahatsiz olur. Bir kismi da dinime kufreden musluman olsa bari deyip, guler gecer umursamaz.
80-Ucuncu buyuk kent olmakla ovunulur. Sonra da super ligde bir takimin
olmamasi ucuncu buyuk kente yakisiyor mu diye hayiflanirlar.
81-Izmir'de cok sayida emekli insan yasar. Pekcogu emekli devlet memuru ve devlet iscisidir.Ozellikle emekli askerler ve ogretmenler yogundur. Konak ve Ucyol istikametinden Bati yonune dogru otobusle giderken duraklarda bekleyen
bir yigin emekli yasliya rastlarsiniz. Keza Bornova ve Karsiyaka da emekli
cenneti yerlerdir. Ulkede olup bitenlere kendilerine has bir tutuculuk sergilerler. Biz Ataturk'un ve Cumhuriyetin cocuklariyiz derler.
82-Basta Bornova olmak uzere, Alsancak, Karsiyaka ve Buca'da genis bahceli cok sayida levanten koskune rastlarsiniz. Bir kisminin icinde artik insan yasamaz. Bazilarinin icinde yasli gayri muslim vatandaslarimiz yasarlar. Onlar
mazinin zengin is adamlari ve Avrupali tarim urunu tacirleridir.
83-Cesmeye gitmeyi ihmal etmeyin. Cesmeye gidip de Cesme kumrusu ve Rumeli pastanesinde sakizli dondurma yemeyi unutmayin. Yakin yerlerinde cok guzel plajlari vardir. Alacatiyi gezin.
84-Universite kampuslerinde stand kurup gezi duzenleyenlerin gezileri hem ucuzdur hem de guzeldir. Katilmaya bakin.Bahar doneminde vizelerden sonra tezgahlarini acmaya baslarlar.
85-Yilbasi biletinizi kemeralti girisindeki sag taraftaki biletciden alin. Neden
bilmiyorum.
86-Turkiye'nin en buyuk bolge gazetesi Yeni Asir Izmir'den cikar. Ulkemizin yasayan en eski gazetesidir. Yuzyilin basinda Selanikte cikmaya baslamistir.
87-Turkiye'de ilk futbol maci Bornova'da papazin bahcesinde iki rum mahallesinin gencleri arasinda oynanmistir. Fakat,Izmir'e futbolu ingiliz levantenler getirmistir. Yine Turkiye'de ilk atletizm musabakasi da Bornova'da yapilmistir.
88-Turkiye'de ilk hatti Izmir'den baslamis, ilk tren istasyonu Izmir'e yapilmistir.
89-Izmir bir camiler degil, kiliseler ve havralar kentidir. Kentte eskisi kadar
olmasa da bir miktar musevi vatandas yasar. Cogu kemeraltinda esnaf ya da
doktor, dis hekimi falandir.
90-En yuksek bina Hilton Otelidir. Kimileri onu Izmir'in bir organi olarak gorur.
91-Kimileri Guzel Izmir der. Bu sifat burada yasayan rumlar taraan konuldugu rivayettir. Kentte en fazla nufusu uzun yillar rumlar olusturmustur. Onlar Izmir i bir kraliceye, Bornova yi da bu kralicenin tacina benzetirlermis. Bu yuzden Guzel dedikleri anlatilir. Dogruysa.
92-Firsat bulursaniz yakindaki Izmir koylerine gidin.Koylulerle sohbet edip Ege sivesini dinleyin. Gedim, gidivedim,nediyon usen (Ne yapiyorsun Huseyin) gibi cumleleri duyun. Selcuk ilcesinin Sirince koyune gidin. Sarapevlerini ziyaret edin. Gozleme yiyin.
93-Eski itfaiye binasi Ahmet Piristina kent muzesine donusturuldu. Gidip gezin. Bina arkasindaki lokantadan Izmir yemeklerini uygun fiyata yiyebilirsiniz.
94-Kentte cok sayida Girit mubadili aile yasar. Izmir pazarlarinda envayi
turlu otun satildigini gorursunuz. Giritlinin gectigi yerde ot bitmez lafini
duyarsiniz. Onlar otlardan birbirinden ilginc, lezzetli ve dahasi saglikli
yemekler yaparlar. Ahh ahh... Sade suya tirit elden gitti Girit.
95-Izmir kofteler diyaridir. Tire, Odemis, Kosova kofteleri meshurdur.
Kemeraltindaki esnaf lokantalarinda Izmir kofte ve kokorec yiyin.
96-Hakiki Koc ve Pamukkale firmalarinin merkezleri Izmir'dedir. Otogar Bornova'dadir.
97-Uzun yillar Turkiye'nin en buyuk stadi unvanini elinde bulunduran Ataturk
Stadi Izmir'dedir. Izmir cok sayida uluslararasi spor organizasyonuna evsahipligi
yapmistir.
98-Izmir fuarlar kentidir. Kulturparkta yil boyunca pek cok sektorun fuari yapilir. Ama en gorkemlisi ve buyugu Agustos ayinin son haftasi baslayip eylul ayinin ikinci haftasina kadar suren Izmir fuaridir. Ilk gun ucretsiz olur. Sadece Izmirliler degil, cevre il ve ilcelerden de cok sayida ziyaretci gelir. Otomotiv standlari ile ikram ve hediye dagitan standlar yogun ilgi gorur.
99-Inciraltinda Ozdilek alisveris merkezinin orada bir savas gemisi ve denizalti, muze olarak hizmet vermektedir. Merakliysaniz gidip belese gezebilirsiniz.
100-Ankara'dan gelenler icin Cankaya burada bir alisveris ve is merkezidir. Unutmayin.
Düzenleme İzmir'li Yücel Gürcan'a aittir. Kendisine teşekkür ederim.
