Hava yastığı nasıl çalışır?
Otomotiv dünyasının en önemli buluşundan biri olan; hava yastıkları, trafik kazalarında binlerce yaş* kurtarmıştır. Herhangi bir kazada plastik torba gaz ile dolar ve sürücü ile ön koltuktaki yolcunun sert çarpmalarını engeller. Böylece kazanın ölümcül etkileri azaltılmış olur.
Peki Bu Hava Yastığı Nasıl Çalışır?
İlk darbenin sensör ünitesi tarafından tespit edilmesiyle gönderilen sinyaller, sistemi harekete geçirir. Sodyum Azotörün (NaN3) içeren kısımdaki bozunma sonucu; ısı 2NaN3(k) ——- 2Na(k) + 3N2(g) reaksiyonuyla azot gazı oluşur. Sürücü tarafındaki hava yastığı 70 L, ön koltukta bulunan yolcu tarafındaki hava yastığı ise 130 L genişler
Hava yastığındaki reaksiyonun hızını artırmak için Molibden Disülfür (MoS2) ve barutun bir bileşeni olan Kükürt (S) kullanılır. Ayrıca, Kükürt, reaksiyon ürünlerinden olan Sodyum (Na) metali ile Sodyum Sülfat katısı (Na2SO4) oluşturur. Böylece, aktif bir metal olan Sodyumun su ile girebileceği bir reaksiyon ve bunun sonucu oluşabilecek istenmeyen durumlar da önlenmiş olur.
Hava yastığı genellikle araç gövdesinin altındaki boşlukta bulunan merkezi mikroelektronik sistemle saniyenin çok küçük bir bölümünde faaliyete geçiyor. Çarpmanın meydana gelmesinden sadece 10 milisaniye sonra elektronik uyarı cihazına bağlı mikroişlem aygıtı havayastığının faal hale getirilip getirilmeyeceğine karar veriyor ve açma mekanizmasını uyarıyor.
Direksiyon veya kokpitin içindeki hava yastığının şişmesini sağlayan katı yakıt, ateşlenmesinden 2 milisaniye sonra Nitrojen yaymaya ve direksiyon simidinin havayastığını saklayan bölümünü açmaya başlıyor. Çarpışmadan 10 milisaniye sonra ise hava yastığının yandan fazlası şişiyor. Çarpmadan 50 milisaniye sonra havayastığı tamamen şişiyor. 50 km/s hızla bir duvara çarpan araçtaki sürücünün başı bu sırada 12 santimetre kadar öne ilerliyor; ancak havayastığı başı ve boyun kısmını güvenli bir şekilde durduruyor. 40 milisaniye süren temas safhasında hava yastığı otomatik olarak sönüyor. Nitrojen çeşitli çıkış noktalarından dışarı atılıyor. Çıkış noktalarının konumu ve büyüklüğü hava yastığının nasıl söneceğini belirliyor. Ateşleme sinyalinden 120 ile 150 milisaniye sonra hava yastığı tamamen boşalıyor ve sürücünün ya da yanındaki yolcunun vücudu yeniden geriye yaslanıyor.
Kısaca Sürelere Bir daha Bakarsak?
0 milisaniye : İlk temasın başlangıcı
30 milisaniye : Hava yastığı şişmeye başlamak için hazır
30–54 milisaniye : Hava yastığı aktif hâle geçer ve kademeli olarak şişmeye başlar.
54 milisaniye : Sürücünün kafası ile hava yastığının ilk teması gerçekleşir
54–58 milisaniye : Sürücünün vücudu hava yastığı üzerinde basınç yapar, şişme işlemi hızlanır.
84 milisaniye : Hava yastığı tamamen şişmiştir.
Hava yastığının Kısımları
1-Yastık
Direksiyon ortasına veya gösterge panelinde uygun bir yere monte edilir.
2-Algılayıcı
20-25 km/h hızla bir tuğla duvara çarpmaya eşdeğer bir kuvveti algılayabilecek kadar hassastır.
3-Şişirme Sistemi
Sıcak Azot Gazı, en hızlı olarak NaN3 (Sodyum Azotörün) ve KNO3 (Potasyum Nitrat) kimyasallarının etkileşmesi sonucu elde edilir.
Dikkat Edilmesi Gerekenler
Hava Yastığı Bulunan Araçlarda Dikkat Edilmesi Gerekenler Emniyet kemeri mutlaka takılı olmalıdır.
Ön yolcu koltuğunda küçük çocuk oturtulmamalıdır.
Yolcu koltuğunda oturan kişi ayağını ön panele dayamamalıdır.
Sürücü direksiyon simidine çok yakın oturmamalıdır.
AirBag Ölüme Bile Sebep Olabilir!!!
Hava yastığının etkin bir koruma sağlayabilmesi için mutlaka emniyet kemerlerinin takılı olması gerekiyor. Hava yastığının aracın içine doğru şişerken sahip olduğu basınç 200 barın üzerinde; bu da deniz kenarındaki hava basıncının 200 katı kadar. Yastık şişme mesafesinde bulunan birisinin kafasına çarptığında yüksek basınç nedeniyle sert bir kalas etkisi yapabiliyor; bu durumda ciddi yaralanmalar söz konusu olabiliyor.
ALINTIDIR.........
