Hayat Kurtaran Teknikler

Otomobil kullanirken meydana gelebilecek ciddi olaylara karsi uyulmasi gereken basit teknikler hayat kurtariyor.Otomobil kullanmanin inceliklerini anlatan uzmanlar, yuksek hizla seyreden araclarda on camin kirilmasi,lastigin patlamasi ve aracta yangin cikmasi gibi ciddi tehlike yaratan durumlarda surucunun sogukkanli davranmasini oneriyor.

Cam kirilmasi
Uzmanlar, ozellikle suratli hareket Eden araclarda on camin kirilmasi halinde, suruculerin nasil hareket etmesi gerektigiyle ilgili olarak sunlari oneriyor:
"Aynalardan yararlanarak aracinizi yolun sag tarafina park edin. Flasorleri acin ve dikkatlice disari cikin. Aracin cama yakin olan kalorifer ve havalandirma deliklerine gazete kagidi veya bez parcasi koyarak, cam parcaciklarinin bu kisimlara dusmelerini onleyin. Sonra krikonun arka kismi ile cami iceriden disari dogru kirin.Cam lastigini dikkatlice cikarip temizledikten sonra, yeniden kullanilabilecegi icin bagaja koyun. Gazete kagidina birikmis cam parcalarini bir naylon torba icine koyun ve en yakin cop bidonuna atin. Oylece en yakin cam tamircisine kadar gidin.

"Lastik patladiginda Patlayan, arka lastiklerden biriyse, arabanin arkasinin saga veya sola dogru kaymaya baslayacagini belirten uzmanlar, on lastiklerden biri patlamissa,mumkun oldugu kadar fren yapmamaya calisilmasi gerektigini bildiriyor. On lastiklerden biri patladigi zaman, aracin, lastigin patladigi yone dogru kuvvetlice cekildigini vurgulayan uzmanlar, bu durumda direksiyonla, aracin duz bir dogrultuda tutulmaya calisilmasi ve yavas frenleme ile durmasinin saglanmasi gerektigini kaydediyor.

Uzmanlar ayrica, tasmis dereler, nehirler veya buyuk su birikintilerinin icinden gecerken, aracin hizinin kesilmesi gerektigini hatirlatiyor. Mutevazi bir aile otomobilinin, 25-30 santimlik su birikintisinden gecebilecek yetenekte oldugunu soyleyen uzmanlar, bu noktanin ustune su geldigi takdirde, su damlaciklarini kuvvetli bir sprey gibi motorun ustune puskurdugunu, bu su bombardimaninin DA, bujilerin ve distributorun islanmasina sebep olarak aracin stop etmesine yol actigini belirtiyor.

Araclardaki yanginin onune gecilmezse, buyuk bir facianin meydana gelebilecegi uyarisinda bulunan uzmanlar, buharlasmis benzinin tutusarak deponun alev almasina sebep oldugunu bildiriyor. Bir sure sonra DA aracin infilak edebilecegini kaydeden uzmanlar, "Aracta duman tespit edildigi an
arac durdurulmali. Sonra anahtar uzerinde kontak kapatilmali. Direksiyonun
kilitlenmemesine dikkat edilmeli. Aksi halde, gerektigi takdirde aracin itilmesi mumkun olmaz. Butun yolcular dikkatlice disari alinmali. Motor kaputu kismi olarak acilmali. Boylece alevlerin buyumesi onlenmis olur. Imkan varsa aku kutup basi sokulmeli. Yangin sondurucu varsa kullanilmali, yoksa, battaniye veya oto kilian yararlanilmali. Bu ortuler, alevlerin oksijen alip buyumesini onleyecektir" tavsiyesinde bulunuyor.

Kayma esnasinda
Uzmanlar, araciyla yokus cikarken geriye dogru kaymaya baslayan suruculere
de su onerilerde bulunuyor: "Ayaginizi yavas yavas gaz pedalindan cekin ve zemine tutunma saglaninca yavas yavas tekrar basin. Kayarken savrulmayi engellemek icin direksiyonunuzu kayma yonune dogru cevirin, kesinlikle tekerleklerin kizaklamasina sebep olacak sekilde frene basmayin. Unutmayin, donmeyen on tekerleklere yon verilemez. Eger kizakladiysaniz, hemen fren basincini azaltin ve tekerleklerin donmesini saglayin AMA, sakin ayaginizi frenden tam olarak cekmeyin (ABS varsa sonuna kadar basmak gereklidir). Gaza gereginden fazla basmissaniz ayaginizi gazdan cekin, frene cok bastiysaniz frendeki basinci azaltin, direksiyonu sert sekilde cevirmisseniz direksiyonu yumusatin, ayaginizi debriyajdan sert cekmisseniz tekrar debriyaja basin.
" Trafikte hayatta kalmak icin

* Otonuzu kullanirken yaptiginiz is, hayatinizin en onemli isidir.

* Otonuzun mekanik viteslerini kullanmadan once beyninizi vitese takin.

* Bir probleme girmemek, problemi cozmeye calismaktan cok daha kolaydir.

* Trafik canavarlarla dolu bir arena degil, yasamin buyuk bir bolumunun
zorunlu olarak gecirildigi cok riskli bir ortakliktir. Trafigi paylasan
ortaklarin risklerini, ulke gerceklerini en iyi degerlendiren surucunun
yasam sansi cok daha yuksektir.

* Bir otoda surucuden sonra en onemli faktor lastiklerdir. Lastikler yol ile
olan yasam baginizdir. En guclu motor ve en iyi fren sistemi ile donatilmis
yuksek teknoloji urunu bir otoda bile ancak iyi lastikler ile guvenli surus
yapilabilir. Orta buyuklukte bir otonun bir lastiginin yere bastigi Alan,
bir avuc ici buyuklugundedir.

* Lastiklerle ilgili yapilan yanlislar yasamlarla odenir. Yere saglam ve
dogru basin. Otolar lastiklerin uzerinde degil, lastigin icindeki havanin
uzerinde gider. Inik lastik, ayaga bol gelen ayakkabiya benzer, degil kosmak
yurumek bile olanaksizdir. Sicak havada, yagmurda ve karda lastik havalari
indirilmez. Karli yol yuzeylerinde genis lastik degil, Dar lastik daha iyi
tutunma saglar.

* Gorun ve gorulun. Camlar, aynalar ve isIk donanimini temiz tutun. Kisa
farlarinizi gunduzleri de yakin. Unutmayin en olumcul kazalar gunduzleri
gunesli gunlerde ve duz yol kesimlerinde olusur.

* Trafik 360 derecedir. Her gormediginiz santimetre karenin arkasinda bir
tehlike gizlenir. Onun icin aynalarinizi her 10 saniyede bir kontrol edin.
Serit degistirirken basinizi sag veya Sol arkaya cevirip olu noktayi kontrol
edin.

* Direksiyon tek elle kullanilmaz.Tek elle ayakkabinizin bagcigini
baglayamayacaginiz gibi. Direksiyonu her zaman iki elle ve 09:15
pozisyonunda tutun.

* Yalnizca etkin fren hayat kurtarir. En iyi fren donerek yavaslayan
tekerleklerle yapilir. Donmeyen, kizaklayan on tekerleklere yon verilemez,
donen on tekerleklere yon verilir.

* Emniyet kemerini her zaman, her yerde ve tum yolculariniza taktirin.

* Sari isIkta hareket etmeyin, kirmizi isIkta gecen kamyon ilk olarak size
carpar.

* Hosgoru ve akilciligi siz baslatin. Her isteyene yol verin. Birisine yol
vermek en cok 5 saniyenizi alir. Bir gunde 50 kez yol verseniz 250 saniye
eder. Bu DA 5 dakikanin altinda bir zamandir. Hem trafige saygi ve hosgoru
katmis, hem de sinirlenmeden, gulumseyerek arac kullanmis olursunuz.

* Dogru bilgi, tehlikeleri tanimak ve motorlu tasiti daha iyi kullanmayi
ogrenerek, beceriyi sagduyu ve saygi ile uygulamak, suruculerin trafikteki
tek yasam sansidir.

YANLIS BILINENLERIN DOGRULARI
- Usta surucu, dustugu problemden kazasiz siyrilmayi bilir!
Yanlis! Cunku usta surucu probleme girmeyen surucudur. Karsisina cikabilecek
her turlu tehlikeyi onceden gorebilir, ona gore tedbirini onceden alir.
Problemlerle ugrasmaz.

- Otobanda tamam ama, sehir icinde emniyet kemeri takilmayabilir!
Yanlis! Emniyet kemeri hayat kurtaran en onemli guvenlik gerecidir. 50 km/s
hizda meydana gelen bir carpismada otonun icindekiler emniyet kemeri
takmadiklari takdirde, 4 katli bir binadan asagi dusmeyle esit sok yasar.

- Arkada oturanlar icin emniyet kemeri takmak gereksizdir!
Yanlis! Motorlu araclar bir yere carptiginda hemen durur, ancak icindeki
yolcular ayni hizla bir yere carpana kadar ilerlemeye devam eder. Arkada
oturanlarin da yasam haklarini kullanmalari ve emniyet kemerlerini takmalari
gerekir. Her ne kadar henuz kanunen zorunlu olmasa da, yolcularin guvenligi
icin gelistirilmis olan arka emniyet kemerleri de hayat kurtarir. Kazalarda
en cok zarari emniyet kemeri bagli olmayan yolcular gormektedir.

- Lastik havalarini dusuk tutarsak, hem daha iyi tutunur, hem de daha
konforlu olur !
Yanlis! Lastik havalarinin, aracin fabrika degerinin altinda olmamasi
gerekir. Hatta yuke ve yolcu sayisina gore artirilmalidir. Cunku hava
basinci dusuk lastigin tabani yere yayilarak daha iyi tutunma saglamaz.
Aksine tabanin ortasi yukari kalkar ve yol ile temasi kesilir. Havasi dusuk
lastiklerin yalniz omuz kisimlari yere basar. Lastik hava basinci dusukken;
kayma hareketleri cok daha dusuk hizlarda baslar, fren mesafesi uzar,
direksiyon hareketlerine daha gec cevap alinir. Belki daha konforlu surus
yaparsiniz ama, konforlu sekilde yoldan cikabilir, konforlu sekilde
carpabilirsiniz!

- Sicak havada, lastigin isinmasini dengelemek icin lastik havalari
indirilir!
Yanlis! Lastigin isinmasinin en buyuk nedeni havanin sicak olmasi degil,
lastik hava basincinin dusuk olmasi nedeniyle lastik yanaklarinin daha fazla
esnemesidir.

- Yagmurda inik lastik daha az kayar!
Yanlis! Hava basinci dusuk lastikte su bosaltma kanallari kapandigi icin
yagmur suyunu cok daha az bosaltir. Hatta bosaltamaz ve su uzerine cikma ve
su yastigi uzerinde kayma (aquaplanning) cok daha dusuk hizlarda baslar.

- Direksiyon saate gore 10'u ceyrek gece tutulur!
Yanlis! Direksiyon saate gore 9'u ceyrek gece (9.15) tutulur . Bu pozisyon,
acil bir durumda her iki yone esit miktarda direksiyonu cevirebileceginiz
tek pozisyondur.

- Ani frenlerde once frene basip, durmaya yakin debriyaja basarsak, motor
kompresyonundan faydalanip daha kisa mesafede dururuz!
Yanlis! En etkin yavaslama frenle debriyaja ayni anda basilarak yapilir.
Boylece fren sirasinda motor devre disi birakilarak, motorun araci ileri
goturme kuvveti yok edilir.

- ABS (Antiblokaj Fren Sistemi) mekanik frene gore cok daha kisa mesafede
durdurur!
Yanlis! ABS fren sistemi olan bir arac tekerleklerin kizaklamasini onler ve
fren sirasinda manevra yapilabilmesini saglar. Ancak, daha kisa mesafede
durdurmaz, daha guvenli sekilde fren yapilmasini saglar .

- Mekanik freni olan bir otomobilde fren pedalini pompalayarak daha kisa
mesafede durulabilir!
Yanlis! Pompalamak icin ayak fren pedali uzerinden her cekildiginde, aracin
ileri hareketi devam eder ve durma mesafesi uzar. Dogrusu; panik frende fren
pedali uzerindeki basinci azaltarak lastigin donmesini saglamaktir. Ancak
ayak fren pedalindan kaldirilmamali ve fren yapmaya devam edilmelidir.

- Dortlu ikaz (flasor) tunele girince yakilir!
Yanlis! Dortlu ikaz sadece trafige tehlike yarattiginiz durumlarda yakilir.
Yani olasi bir kaza veya ariza halinde. Tunelde kisa farlarin acik olmasi
yeterlidir.

- Gunduz kisa farlari yakmak trafiktekilerin gozunu alir!
Yanlis! Gunduz kisa far yakmak, daha erken farkedilmenizi ve size tehlike
yaratacak olan kisilere kendinizi daha erken gostermenizi saglar. Gece
yakilan kisa farlar gozumuzu daha cok alir. Sadece kapali ve yagisli
havalarda degil, gunesli havalarda ve hizli yol kesimlerinde de kisa
farlarin acilmasi kendi surus guvenliginiz icin onemlidir.

- Cocuklari uyarmak icin korna calinir!
Yanlis! Cocuklari uyarmak icin korna calinmaz! Korna onlarin panige kapilip
beklenmedik bir reaksiyon vermelerine yol acar. En iyisi iyice yavaslamak ve
gerekirse durmaktir.

- Yogun siste en iyi gitme yontemi dortlu ikazlari yakmaktir!
Yanlis! Yogun siste en iyi gitme yontemi hic gitmemektir. Cunku siste daha
iyi goren surucu yoktur, daha cok risk alan surucu vardir. Gorus mesafesi
yeterliyse siste sari camli gozlukler kullanmak, sis lambalarini ve kisa
farlari yakmak, silecekleri calistirmak, yerin kayganlastigini dikkate almak
takip mesafesini artirmak ve sollama yapmamak daha guvenli yol almaniza
yardimci olur.

Unutmayin!
Hayatiniz boyunca olumlu bir trafik kazasi gecirme olasiliginiz % 33' tur. Rus ruletinde bile bu oran %17'dir. Lutfen, trafikte arac kullanmanin bir yasam isi oldugunu hicbir zaman aklinizdan cikarmayin.

Guvenli Surus Ipuclari
Kullandiginiz aracin tipi ne olursa olsun, dogabilecek tehlike ve zararlardan uzak kalmak istiyoraniz asagida siralanan temel guvenlik stratejilerini dikkate almalisiniz.

* Inis sirasinda dikkat! Ozellikle tasitin sol taraaki kapilar, olmak
uzere tasitin kapilari yoldan baska tasit, bisIkletli veya yaya
gelmediginden emin olunmadan acilmamalidir.

* Pur dikkat! Arac kullanirken surekli dikkatli olun ve genellikle sag
tarafa dikilmis olan trafik isaretlerini asla gozden kacirmayin! Ters
yondeki isaretleri arka taraan yorumlamaya calismayin. Surus halinde
iken aractakilerle konusmak durumunda oldugunuzda, gozunuzu yoldan ayirmayin

Kazalarin cok goruldugu bilinen yol ve kavsaklarda daha da dikkatli olun.
Bu durumda alkolle ilgili yasak ve sinirlamalari tartismak yararsizdir.
Almanya'da alkol siniri % 0.05'e indirilmistir.

* Akisa uyun. Kosullar elverdigince trafik akisina uyun. Asiri hiz
farkliliklari tehlikeli olabilir.

* Hiz limtlerine uyun. Kazalarin cogunun nedeni asiri hiz ve dikkatsizce
yapilan hareketlerdir. Trafik isaret levhalarindaki hiz sinirlarinin,
musaade edilen maksimum hizlar oldugu ve ancak trafik, hava ve yol kosullari
uygunsa uygulanabilecegi unutulmamalidir. Yol bos ve polis kontrolu yoksa
bile hiz sinirlarini asmamaya ozen gosterin. Seyahat ettiginiz yollarin hiz
limitlerini samimi olarak bilin. Bunlar; sehir ici, sehir disi ve otoyol hiz
limitleri olmak uzere, sadece uc tanedir. Aksi bir isaret bulunmadikca
bunlar gecerlidir.

* 6. vitesi kullanmayin. Yokuslari cikabileceginizi tahmin ettiginiz
vitesle inin. Yokus asagi inislerde asla vitesi bosa almayin ve hizinizi
artirmamaya ozen gosterin. Aksi halde surus kontrolunu kaybedebilirsiniz.
* Cok yaklasmayin. Sehirlerarasi yollarda baska araclara cok yaklasmazsaniz,
onlarin yapacagi kazalara karismamis olursunuz.

* Trafigi izleyin. Yolun ilerisine bakarak, herhangi bir probleme
yaklasmadan once onu anlayin. Aynalariniza da goz atin.

* Gecebilecek misiniz? Gecmek istediginiz aracin hizindan yeterince yuksek
hizda iseniz gecis yapabilirsiniz.

* Daha sonrasini dusunun. Muhtemel acil trafik durumlarini surekli olarak
dusunerek, kurtulma planlari yapin.

* Sol seritkolik olmayin. Sol serit, hizli surus seridi degil gecis
serididir. Gecisler disinda sol seridi bosaltin. Hiz yapanlari yavaslatmaya
da calismayin. Birakin polisligi polisler yapsin.

* Far yakin. Gece surusleri disinda, sehirlerarasi yollarda, yagmurlu ve
sisli havalarda gunduzleri de farlarinizi acik tutun. Bu daha iyi
gorulmenizi saglayarak karsidaki suruculerin daha dikkatli olmalarini
saglayacaktir. Gece suruslerinde farlarinizin karsidan gelen tasitin
surucusunun gozunu almamasi icin, gecis suresince kisa far durumuna
getirmeyi de unutmayin.

* Sinyal verin. Serit degisimleri ve donusleriniz oncesinde sinyal vererek
diger suruculere niyetinizi bildirin.

* Sola donmek icin bekleyin. Trafikte durup sola donmek icin beklerken, yol
ser hale gelinceye kadar tekerleklerinizi ileriye dogru duz tutun. Eger
tekerleklerinizi sola dogru kirarak beklerseniz, birisi size arkadan
carptiginda sizi karsidan gelen trafigin onune iter. Ayrica, ilerinizde bir
engel gordugunuzde, hemen diger seride gecmeden once o seritteki trafigi
kontrol edin ve onlara yol verin.

* Saga donus Kirmizi isIkta saga donus yapilamaz. Sadece bazi kavsaklarda,
donus icin ayri bir isIk bulunuyor ve yesil yaniyorsa veya ozel olarak donus
yapilabilecegi belirtilmisse, diger yoldaki trafige dikkat edilerek donus
yapilabilir.

* Dogru zamanda fren yapin. Donuslere gelmeden once uygun hiza yavaslayin.
Donusun ortasinda yapacaginiz sert fren aracinizin dengesini bozar.

* ABS'yi deneyin. Araciniz kilitlenmeyi onleyici fren sistemiyle
donatilmissa, ilk kez karsilastiginizda pedal titresim ve gurultuleri sizi
sasirtabilir. Bu nedenle, ABS'nin nasil hissedildigini anlamak uzere, acil
bir durumu beklemeden, yagmurlu bir gunde kumlu, kaygan bir yol veya bos bir
park alani bularak, ABS'yi uyarmak uzere sert bir fren yapin.

* Arac kullanirken telefonu kullanmayin. Arastirmalara gore, arac
kullanilirken yapilan telefon konusmalari kaza riskini dort kat kadar
artirmaktadir. Risk, "hands-off" veya kulaklikli telefon kullaniminda da
aynidir.

* Gece gorusunuzu koruyun. Yaklasan farlara fazla bakmayin. Korlestiriyorsa,
bakisinizi yolun sag kenarina yogunlastirin.

* Uykunuzu alin. Uykulu iken arac kullanmayin. Gozleriniz bir noktada
sabit kaliyorsa bu tehlike isaretidir. Buldugunuz en yakin guvenli yerde
saga cekerek birkac dakikalik bir sekerleme yapin.

* Guvenceye alin. Kisa sureli de olsa, aracinizi terk ederken guvenceye alin. Yani, dusuk vitese takarak el frenini cekin, camlari kapatarak kapilari kilitleyin. Eger arabada sizden baska kimse yoksa, kredi kartiyla odeme yapmaya giderken bile kapilari kilitleyin.