4 bin avro ver aracın hybrid olsun
Tamamen elektrikli otomobilde üretim merkezlerinden biri olan Türkiye’de yerli şirketler de Ar-Ge çalışmalarıyla dünyaya meydan okuyor. Avrupa’nın en büyük akü üreticilerinden Yiğit Akü ile zırhlı araçlar üreten Forum Mühendislik, ortak çalışmayla tüm araçlara uygulanabilen bir hibrid kit üretti. Sisteme bu alanda önemli projeler geliştiren Ortadoğu Teknik Üniversitesi (ÖDTÜ) de destek verdi.
Yüzde 25 yakıt tasarrufu sağlayan Hibrikit-HEB Enerji Sistemi, dünyada her türlü araca uygulanabilen ilk hibrid araç kiti.
İki şirket önceki gün Ankara’daki Yiğit Akü fabrikasında sistemi şirket yöneticileri ve bakanlarla birlikte tanıttı. Aracı Başbakan Yardımcısı Cemil Çiçek de kullandı. Yiğit Akü Genel Müdürü Hulki Büyükkalender, ilk yıl 1000 araca uygulanması beklenen sistemden sonra beş yıl içinde tamamen elektrikli otomobili de yollara çıkarmak istediklerini söyledi.
Güneş panelleri var
İlk hibrid sistemli otomobil Tofaş’tan da izin alındıktan sonra hazırlanan Fiat Albea oldu. Özellikle şehiriçinde kullanılan otomobillerde, kamu, toplu taşıma ve taksilerde kullanılması hedeflenen sistem fabrika çıkışı hibrid araçlarla aynı mantıkla çalışıyor.
Otomobilin bagajına tıpkı LPG li araçlardaki gibi 150 kiloluk bir akü konuluyor. Arka tekerleklere ise gücü şarj etmek için dinamoya benzeyen bir sistem uygulanıyor. Otomobil yavaşlarken ya da frene basıldığında bagajdaki akü şarj ediliyor.
Yine tavana eklenen güneş panelleri de güneş enerjisini elektriğe çevirerek klima ve ses sistemi gibi özellikleri çalıştırıyor. Aküdeki elektrik otomobilin arka tekerleklerine güç verdiği için önden çekişli araç dört çekere çevrilmiş oluyor. Otomobilin gücü de 20 beygir artıyor. Akaryakıtla akü birbirini desteklediği için aküyü ayrıca şarj etmeye gerek kalmıyor. 40 km hızın altında aküyle ilerleyen otomobil bu hızın üzerinde benzinli ya da dizel motora geçiyor. Akü yüksek hızlarda da benzinli motora güç aktarıp yakıt tüketimini düşürüyor.
Akünün ömrü iki yıl
Genel Müdür Hulki Büyükkalender, dönüşümün şimdilik sadece Ankara’da Forum Mühendislik tarafından yapıldığını söylüyor. Hatta şirket şimdiden OSTİM organize sanayi bölgesinden dört araçlık sipariş almış. ‘Hibrid dönüşümü’ iki gün içinde tüm araçlara uygulanabiliyor.
Akü için iki yıllık ömür öngördüklerini belirten Büyükkalender, “Bir yıldır test ediyoruz ve performans düşüklüğü tespit etmedik. Akünün ömrü bittiğinde yenisiyle değiştirilecek. Aküyü değiştirmenin bedeli de tahminen 500 lira olacak. Yaptığımız ölçümlerde toplam tasarrufun yüzde 25-30 olduğunu gördük. Bazı fabrika çıkışı hibrid araçlarda 1 yıl sonra aküde performansın düştüğünü farkettik. Hiçbir büyük firma bu konuda çok gelişmiş değil” diyor.
Fiyatı 1000 avroya düşecek
Hulki Büyükkalender, talebe göre üretimi de artıracaklarını anlatıyor. Yani şirketin kapasite sınırı yok. “Beklentimiz ilk yıl 1000 adet satmak. Daha sonra 10 bin adede çıkacak. 50 bin adetlere geldiğimizde ise maliyet düştüğü için fiyat da düşecek” diyen Büyükkalender şöyle konuşuyor:
“Şu an maliyeti 4 bin avro. Ancak hedefimiz 1000 avro olması. Bunun için seri üretime geçilmesi ve hükümetin bazı teşvikler vermesi bekleniyor. Yıllık verginin azaltılması ya da bankaların uzun vadeli kredilerle desteklemesi olabilir.”
Yurtdışından geldiler
Büyükkalender, dünyada bu sistemi otomobillere kit olarak satan şirket olmadığını vurguluyor. Yalnızca Hollanda’da bir şirket otobüslere uyguluyor. Büyükkalender, “Biz teknolojide diğer üreticilerle aynı klasmanda koşuyoruz. Türkiye’deki fabrikalarla anlaşma yapmadık. İran’da Samand’ın üreticisi Khodro ve Saipa yetkilileri de gelerek aracımızı gördü. Bu lansmanla tüm dünyaya bu konuda hazır olduğumuzu göstermek istedik” diye konuşuyor.
‘Hiçbir tehlikesi yok’
Bu akünün standart otomobil akülerinden farklı ve çok daha verimli olduğunun altını çizen Büyükkalender otomobildeki küçük akünün de benzinli ya da dizel motor için yerinde kalacağını söylüyor.
Sistemin en büyük avantajlarından biri LPG’li araçlara da uygulanması. Ancak hem LPG hem de aküyü koyunca bagajda yer bulmak zor. Büyükkalender, “Sistemin tehlikesi yok. Kazada en fazla akü kırılır. Ama kırılan akü patlamaz. LPG’li araçlar gibi kapalı otoparka girememe sorunu da yok” diyor.
Asıl hedef elektrikli oto yapmak
Yılda 3.5 milyon akü üreterek 50 ülkeye ihracat yapan Yiğit Akü’nün en büyük projesi ise tamamen elektrikli araç için batarya üretmek. Genel Müdür Hulki Büyükkalender, “Bu projeye üç yıl önce başladık ve önümüzde 4 yıl daha var. 5 yıl içinde tamamen elektrikli araç üretmek için 15 milyon dolar bütçe ayırdık. Bu yıl 4 milyon dolarlık Ar-Ge çalışması yapacağız” dedi. 2006 yılında stratejik bir toplantı yaptıklarını ve bunun 15 yıllık bir planı kapsadığını belirten Büyükkülender, şöyle konuştu: “Tamamen bu plana göre hareket ediyoruz. Ankara’da 100 bin metrekarelik bir arsa aldık. Sincan’da şu an bulunduğumuz fabrikayı tamamen elektrikli araç bataryası fabrikasına çevirdiğimizde normal akü fabrikasını yeni arsaya taşıyabiliriz. O zaman şimdi 3.5 milyon olan yıllık üretimimiz 8 milyon adede çıkabilir.”
Bakanlık onayı bekliyor
Trafiğe çıkmaya hazır olan aracın izin konusu ise belirsiz. Aracın şuanki mevzuata göre yollarda gezebileceğini anlatan Hulki Büyükkalender sorunu şöyle açıklıyor: “Araç Sanayi Bakanlığı’na TİP onayı için gidecek. Ama şuanki mevcut mevzuata göre trafikte gezebilir. Yani diğer hibrid araçlarla aynı konumda. Trafikte bu araçlar için bir standart ya da ölçüm yok. Çünkü sadece akü var teknik aksamda bir değişiklik yapılmıyor. Sanayi Bakanlığı’nın desteğini istiyoruz. Çünkü bizden hiçbir şey istemiyorlar. Şöyle yapın derseler öyle yaparız. Şu an trafikte gezebilir
ama muayene sırasında ne olur bilmiyoruz. Dünyada da aynı sorun var. Bu tür hibrid araçlarla ilgili bir standart malesef yok.”
Alıntıdır....
