Hangi Akaryakıt ?

Yeni intifa yasası öncesinde akaryakıt sektöründe bayi transferleri başladı. Transfer ücretleri 300 bin dolardan başlayıp 3 milyon dolara kadar çıkıyor. Yeni kurulan birçok dağıtım şirketi de “boşa çıkacak” bayileri kapma yarışına girdi...

İSTASYONLARIN KALİTESİ DÜŞECEK”
Akaryakıt Ana Dağıtım Şirketleri Derneği (ADER) ise Rekabet Kurumu’nun sözleşmeleri 5 yılla sınırlandırmasının istasyon yatırım maliyetlerini bayilerin üzerine yıkacağına dikkat çekiyor. ADER yetkililerine göre, bu durumda emniyete, sağlığa ve çevreye yönelik pahalı tedbirlerin alındığı istasyonlar, derme-çatma mekanlar haline gelebilir. Keza karardan önce genelde 15 yıl civarında yapılan sözleşmeler, yatırımların uzun geri dönüş süreleri nedeniyle dağıtım şirketlerinin bayilere önemli maddi destek vermelerine olanak tanıyordu. Şimdi 5 yıl için hiçbir dağıtım şirketinin akaryakıt istasyonlarına milyonlarca dolarlık yatırım yapmayacağı düşünülüyor. Sektöre yeni girecek bayi adayları da bu yüksek maliyetleri göze alamayacak. Nitekim son dönemlerde sektöre yeni giren istasyon sayısında büyük düşüşler olmuş.
Öte yandan, artık yatırımlar bayi tarafından üstlenileceği için kar paylaşımında bayi lehine değişiklikler olabilir. Yani bayi, sözleşmenin başında alacağı parayı, daha çok satış yapmak suretiyle zaman içinde kazanmayı tercih edebilir. Bu da sanıldığının aksine küçüklerin değil, marka değeri olan büyük şirketlerin işine gelecek. Çünkü bayi artık daha fazla ve karlı satış yapmak isteyeceği için müşteri tarafından tercih edilen markalarla çalışma yolunu seçecek.
KÜÇÜKLERDEN BÜYÜK İSKONTO
Türkiye genelinde 102 istasyonu bulunan ve yıl sonuna kadar 50 yeni kontrat yapmayı hedefleyen Delta Akaryakıt, şu ana kadar bayilerin yüzde 95’iyle yeniden masaya oturmuş ve yola devam kararı almış. Delta Akaryakıt Başkan Yardımcısı Latif Aral, ancak Rekabet Kurumu’nun aldığı kararın dağıtım şirketleri açısından olumsuz sonuçlar doğurduğunu savunuyor. Aral’a göre, yatırımlarını uzun süreler için planlayan ve bu yüzden yüksek harcamalar yapan şirketler, bu kararla yatırım analizlerini altüst eden bir darbe aldı. Delta da yatırımcı bir şirket olduğu için geçmiş yatırımlarından zarar görmüş.
Aral, bazı küçük ölçekli dağıtıcıların bayilere yüksek iskontolar teklif ettiğine vurgu yapıyor ve bu durumu şöyle eleştiriyor: “Eksik olan marka gücünü de yüksek iskontolu satışlar yaparak telafi etmek istiyorlar. Ancak bu yüksek iskontolar ile faaliyetlerini sağlıklı bir şekilde ne kadar sürdürebilir, burada bir soru işareti var. Uzun zaman sürdürülebilir olmamakla birlikte bu uygulamalar piyasada rekabeti tetikliyor.”
Latif Aral’a göre, bu durum önümüzdeki dönemde zaten yeterli olmayan kar marjlarını azaltacak. Azalan kar marjları, küçük ölçekli dağıtıcılar kadar yüksek maliyetlerle çalışan orta ve büyük ölçekli dağıtıcılar için de tehlikeler getiriyor. Küçük ölçekli dağıtıcılar arasında bir konsolidasyon mutlaka olacak. Orta ve büyük ölçekli dağıtıcılar da daha az kazancın olacağı yeni dönemde maliyetleri azaltma yoluna gidecek. Yeni yatırımlar giderek azalacak. Aral, şehir merkezlerinden uzak yerlerde marka değerinin giderek azalacağını ve bu tip lokasyonlarda bayinin ve fiyatın etkili hale geleceğini öngörüyor. Ayrıca, piyasaya yeni giren dağıtıcı şirketlerin lisansını koruyabilmek için satmaları gereken tonaj olduğunu da hatırlatıyor.

Rakamlarla Türkiye akaryakıt sektörü
Ana dağıtım şirketi sayısı: 53
İstasyon sayısı: 12 bin 750
El değiştirmesi beklenen bayi: 6 bin
Eski intifa süresi: 15-20 yıl
Yeni intifa süresi: 5 yıl
Karlılık için günlük minimum satış miktarı: 3 bin litre
Minimum transfer ücreti: 300 bin $
Maksimum transfer ücreti: 3 milyon $

En çok satış yapan 10 istasyon
İl Bayi Günlük satış miktarı (litre)
İstanbul Opet Mehmetçik Vakfı Maslak 100 bin
İstanbul Opet Mehmetçik Vakfı Kurtköy 100 bin
İstanbul Shell Merter 45 bin
İstanbul BP Merter 40 bin
İstanbul BP Göztepe E-5 üzeri 40 bin
İstanbul Opet Maltepe E-5 üzeri 40 bin
İstanbul Shell Bulgurlu 35 bin
İstanbul Opet Çamlıca 30 bin
İzmir Opet Işıkkent 25 bin
İzmir Opet Altındağ 20 bin

Satılık akaryakıt istasyonları
Mevki Marka Arsa (m2) İntifa süresi Günlük satış (Litre) Fiyat
Antalya/Burdur karayolu Akpet 13.000 2012 2.000 2.000.000 TL
İstanbul Anadolu Yakası Akpet 2.200 2022 25.000 10.000.000 $
İzmir Kemalpaşa Akpet 6.000 2010 5.000 2.750.000 TL
İstanbul Avrupa Yakası Alpet 4.600 2011 4.000 3.500.000 TL
İstanbul Avrupa Yakası Alpet 2.580 2023 10.000 5.000.000 TL
Amasya– Hamamözü Alpet 3.160 2022 6.500 1.000.000 TL
Manisa Alpet 2.000 2022 4.000 1.250.000 TL
Denizli/Bozkurt Alpet 8.500 2023 6.500 700.000 $
İstanbul Avrupa Yakası Alpet 2.500 2027 23.000 10.000.000 $
İstanbul Avrupa Yakası BP 1.500 2010 16.000 7.500.000 $
İstanbul Avrupa Yakası BP 3.157 2014 22.000 8.500.000 $
İstanbul Avrupa Yakası BP 4.000 2012 18.000 12.500.000 $
İstanbul Avrupa Yakası BP 3.010 2013 20.000 8.500.000 $
Bursa BP 5.000 2011 4.000 2.600.000
İstanbul Avrupa Yakası BP 1.400 2010 8.000 4.500.000 $
Edirne/Kapıkule Energy 3.000 2016 3.000 850.000 TL
İzmir/Torbalı Energy 28.500 2010 3.500 1.500.000 $
İstanbul Avrupa Yakası Kadoil 3.000 2020 12.000 6.500.000 TL
Adapazarı /Akyazı Lukoil 18.500 2021 1.500 1.750.000 $
Mersin M Oil 5.500 2015 4.500 1.500.000 TL
Çanakkale/Truva MOil 6.500 2008 1.000 1.100.000 $
Bursa Opet 4.000 2010 20.000 4.000.000 $
Mersin Opet 4.600 2010 10.000 2.850.000 $
İstanbul Avrupa Yakası Opet 2.200 2012 8.500 2.250.000 $
Manisa/Soma Opet 3.000 2010 5.000 1.500.000 TL
Afyon/ Emirdağ Opet 19.000 2015 5.000 1.500.000 TL
Adapazarı Opet 4.945 2017 9.000 6.000.000 TL
Kocaeli Opet 4.500 2020 12.000 3.000.000 $
İstanbul Anadolu Yakası Opet 2.755 2028 5.000 6.500.000 TL
Kocaeli Opet 1.400 2010 7.500 2.300.000 TL
Lüleburgaz Opet 6.000 2021 5.000 1.250.000 $
İzmir Opet 10.000 2015 17.000 7.500.000 $
İzmir Opet 10.000 2018 17.000 12.000.000 euro
İzmir Opet 4.500 2022 14.000 6.500.000 $
Marmara Ereğlisi/Seyman Opet 12.000 2019 9.000 2.500.000 $
Tekirdağ Opet 12.000 2010 6.000 2.750.000 $
İzmir Petline 5.000 2009 5.000 1.200.000 TL
Bursa/Orhangazi Petline 4.500 2010 8.000 2.500.000 $
Antalya- Merkez PO 2.150 2021 15.000 6.000.000 TL
İstanbul Avrupa Yakası PO 3.800 2014 10.000 5.000.000 $
İzmit E-5 Eşme mevkii PO 6.500 2013 - 1.200.000 $
İstanbul/Gebze PO 2.094 2015 14.000 4.500.000 TL
İstanbul Anadolu Yakası PO 550 2011 4.000 1.500.000 TL
Gebze PO 5.500 2010 7.000 5.500.000 TL
İstanbul Avrupa Yakası PO 945 2011 15.000 4.500.000 $
İstanbul Anadolu Yakası PO 600 2014 5.000 1.500.000 TL
Gebze PO 2.094 2008 10.000 4.500.000 TL
İstanbul Avrupa Yakası PO 2.800 2017 15.000 6.000.000 $
İstanbul Avrupa Yakası PO 1.973 2018 25.000 10.000.000 $
İstanbul Avrupa Yakası PO 1.500 2013 17.500 6.500.000 $
Kırklareli PO 5.000 2010 7.500 2.750.000 TL
İstanbul Avrupa Yakası PO 3.000 2015 - 3.000.000 $
İstanbul Avrupa Yakası PO 1.500 2013 17.500 6.500.000 $
İstanbul Anadolu Yakası PO 2.400 2012 7.000 2.900.000 $
Gebze PO 2.000 2016 7.000 3.000.000 $
Balıkesir/Ayvalık PO 6.800 2014 7.500 1.000.000 TL
Adapazarı PO 4.257 2012 4.000 2.000.000 TL
Kocaeli/Gebze PO 3.150 2012 6.000 2.800.000 TL
Bursa/Orhangazi PO 8.000 2010 16.000 4.500.000 TL
Bursa/Orhangazi PO 2.600 2013 5.000 2.600.000 $
Tekirdağ PO 5.000 2010 7.500 1.500.000 TL
Manisa/Selendi PO 1.500 2010 2.500 350.000 TL
Bursa Shell 2.800 2012 25.000 8.000.000 $
İstanbul Avrupa Yakası Shell 900 2011 23.000 10.000.000 $
Adapazarı Shell 3.550 2022 7.000 2.500.000 euro
İzmir Shell 5.320 2015 17.000 11.000.000 $
Çatala/Muratbey Shell 3.612 2022 15.000 4.000.000 $
Muğla/Yatağan Shell 3.765 2016 10.000 5.000.000 $
İstanbul/Gebze Shell 2.905 2013 12.000 8.000.000 TL
İstanbul Anadolu Yakası Shell 1.750 2023 12.000 7.500.000 $
Bodrum Shell 4.000 2021 7.000 2.000.000 TL
İstanbul Anadolu Yakası Shell 3.820 2012 17.500 8.000.000 $
İstanbul Anadolu Yakası Shell 2.770 2022 10.000 5.000.000 $
İstanbul Avrupa Yakası Shell 5.250 2014 12.500 5.250.000 $
Çerkezköy Shell 11.000 2023 7.000 3.000.000 $
Manisa Shell 7.700 2010 4.000 2.500.000 TL
Çanakkale Sunpet 4.820 2010 2.000 400.000 TL
Kocaeli Sunpet Kandıra 7.000 2010 1.000 350.000 TL
Muğla Yatağan karayolu Sunpet 6.720 2021 2.500 1.500.000 TL
İstanbul Anadolu Yakası Total 3.000 2011 6.000 4.500.000 TL
Balıkesir Total 22.000 2013 5.000 1.400.000 TL
İstanbul Anadolu Yakası Total 500 2020 2.500 1.750.000 $
Çanakkale/İntepe Total 11.200 2013 5.000 650.000 $
İstanbul Avrupa Yakası Total 800 2014 13.000 3.500.000 euro
İstanbul Anadolu Yakası TP 3.300 2023 10.000 2.500.000 $
Manisa/Turgutlu Turquoise - 2025 2.000 350.000 TL

Alıntıdır...