Tiptronik Vites Nedir?

[StrawBeeRy]

Türkçe'ye "Tiptronik (tiptronic) vites" olarak giren otomobil terimi, düz vites ile otomatik vites arasında yer alan yarı otomatik bir vites sistemini ifade eder.


Sözcüğün İngilizce orjinal karşılığı "Tiptronic"tir ancak zaman zaman "Triptronic" olarak da kullanıldığından, Türkçe'ye de her iki terim de girmiştir ve sistem bazen Tiptronik olarak adlandırılmaktayken, bazen Triptronik olarak kullanıldığı da görülür. Terimin orjinali ünlü Alman otomobil firması Porsche tarafından marka tescili yapılan "Tiptronic" olduğundan, doğru kullanımın da aslında Triptronik değil, Tiptronik olduğu söylenmelidir.

Tiptronik şanzımana sahip bir arama, aslında otomatik vitese sahiptir ve otomatik vitesli diğer arabalar gibi, sürücünün vites değiştirmesini gerektirmeden kullanılabilir.

Ancak tiptronik şanzımana sahip arabalarda, sürücü dilerse otomatik vitesi devre dışı bırakıp, aracı düz (manuel) vitesliymiş gibi de kullabilmektedir. Tiptronik şanzıman esas olarak bu sistemi ifade etmekteyse de, markanın yaratıcısı Porsche firması, sistemin kullanımı için değişik araba firmalarına (Volkswagen, Skoda, Audi gibi), lisans vermekte ve bu firmalar da tiptronik sistem adı altında kendi değişik vites standartlarını üretebilmektedir, bu nedenle tiptronik vites her araba markasında tam olarak aynı kullanım şekline sahip değildir.

Ayrıca bu sistemin lisansını Porchse firmasından satın almak yerine kendi terimlerini kullanmayı seçen değişik araba markaları da mevcuttur, o nedenle aynı ya da benzer şanzıman/vites sistemlerinin farklı araba markalarında farklı isimlerle kullanımı yaygındır. Örneğin BMV ve Rover çok benzer bir şanzıman sistemi için "Steptronic", Mercedes "TouchShift", Hyundai "Shiftronic", Volvo "Geartronic" isimleri kullanmaktadır.