GP COSKUN
30/09/2009, 14:20
Öyle değil süperşarj ile turbo şarj aynı şeyler. Aralarındaki tek fark güçlerini aldıkları yerler.
Vakum yoluyla bir silindire lacağınız hava maksimum %110 civarında bir yerlerdedir ve çoğu binek otota bu orana ulaşılamaz %95'lerde kalır. Şimdi aşağıdaki mantık silsilesini dikkatli izleyelim:
Daha fazla hava = daha fazla oksijen
Daha fazla oksijen = daha fazla yanma
Daha fazla yanma = daha fazla sıcaklık
Daha fazla sıcaklık = daha fazla basınç
Daha fazla basınç = daha fazla kuvvet
Demek ki;
Daha fazla hava = daha fazla kuvvet
Peki motor kendi başına en fazla 1 atmosfer basıncında hava emdiğine göre motora daha fazla havayı nasıl gönderebiliriz?
1. Motor hacmini artırırız.
2. Bunu yapmak istemiyorsak aşırı-beseme kullanırız.
Aşırı besleme bir hava pompasıdır, havayı sıkıştırarak motora gönderir. yani bildiğiniz kompresör. Zaten mercedes de supercharger demek yerine compressor diyor.
Peki bu kompresör havayı sıkıştırmak için gereken gücü nerden alacak?
1. Motorun bizzat kendisinden
2.motorun ürettiği sıcaklıktan
İlkini kullananlara supercharger (veya compressor) denir, ikincisini kullananlara tur****arger denir
Aralarındaki farklara gelince;
Süperşarjörler genellikle burgu tip kompresörlerdir ve ya bir dişli ya da kayış aracılığı ile doğrudan krank miline bağlıdırlar. Krank mili döndükçe kompresörü de döndürür.
Türbolar ise atık gazdan faydalanır. Havaya atılan egsoz aslında enerji zengin bir gazdır. Bir kere yğklü bir ısı enerjisi vardır. yani bir tür bedava enerji. Egsoz gazı bir türbini (impleeler) döndürür, türbin br kompresöre bağlıdır, o da kompresörü döndürerek basınçlı hava üretilir.
Süperşarjörler motorun gücünden çalarlar. Dolaysıyla motor devrine göre bir net kazanç-kayıp eğrileri vardır. belli devirlerde net kazanaç üretirlerken diğer devirlerde net kayıp söz konusudur veya tersi. Bu tamamen kompresör tasarımı ile ilintili bir şey. Bu dezavantajlarıdır. Genellikle yüksek motor devirlerinde daha verimlidirler ve o yüzden yarış otomobillerinde yaygın kullanım bulur. Limitleri ise motor devriyle sınırlı olmalarıdır. Ancak motor devri (veya katları) kadar hızlanabilirler. Avantajları ise daha rölantiden itibaren güç üretmeye başlamalarıdır. Yani alt devrilerde motorun gücüne katkıları hissedilir düzeydedir ve daha az bakım gerektirirler, daha dayanıklıdırlar.
Türboşarjörler ise çok daha fazla booost (hava basıncı) üretebilirler ve motorun gücünden çok az çalarlar (teorik olarak hiç çalmamaları gerekir ama artan egsoz manifold basıncı yüzünden bir miktar egsoz silindire geri kaçarak yanmayı kötüleştirebilir). Bu trboların avantajıdır. Turbolardan daha fazla güç elde etmek mümkündür. Yani verimlilikleri süperşarja göre daha yüksektir. dezavantajları ise, yeterli egszo basıncı oluşmadan güç üretmeye başlayamamalarıdır. Bu yüzden türbo motorlar alt devirlerde güçsüzmüş hissi verir.
Diğer dezavantajları: daha fazla bakım, daha fazla özenli kullanım gerektirir,
Türbo veya süper, çoğu intercooler kullanımını gerekli kılar. İntercooler da türbodan veya süperşarjdan çıkan hava sıkışmış olduğı için ısınır. Motora sıcak hava girerse daha az genleşir bunu engellemek için hava motora girmeden soğutulur. Bu alete intercooler denir. Türbolar daha fazla intercooler bağımlısıdırlar.
bana sorarsan türbo daha verimli ama daha sorunlu, süperşarj daha verimsiz ama aynı zamanda daha sorunsuzdur. Bir de türbolar dizellerde daha az sorun çıkarırı benzinlilerde ise daha çok sorun çıkarır.
Vakum yoluyla bir silindire lacağınız hava maksimum %110 civarında bir yerlerdedir ve çoğu binek otota bu orana ulaşılamaz %95'lerde kalır. Şimdi aşağıdaki mantık silsilesini dikkatli izleyelim:
Daha fazla hava = daha fazla oksijen
Daha fazla oksijen = daha fazla yanma
Daha fazla yanma = daha fazla sıcaklık
Daha fazla sıcaklık = daha fazla basınç
Daha fazla basınç = daha fazla kuvvet
Demek ki;
Daha fazla hava = daha fazla kuvvet
Peki motor kendi başına en fazla 1 atmosfer basıncında hava emdiğine göre motora daha fazla havayı nasıl gönderebiliriz?
1. Motor hacmini artırırız.
2. Bunu yapmak istemiyorsak aşırı-beseme kullanırız.
Aşırı besleme bir hava pompasıdır, havayı sıkıştırarak motora gönderir. yani bildiğiniz kompresör. Zaten mercedes de supercharger demek yerine compressor diyor.
Peki bu kompresör havayı sıkıştırmak için gereken gücü nerden alacak?
1. Motorun bizzat kendisinden
2.motorun ürettiği sıcaklıktan
İlkini kullananlara supercharger (veya compressor) denir, ikincisini kullananlara tur****arger denir
Aralarındaki farklara gelince;
Süperşarjörler genellikle burgu tip kompresörlerdir ve ya bir dişli ya da kayış aracılığı ile doğrudan krank miline bağlıdırlar. Krank mili döndükçe kompresörü de döndürür.
Türbolar ise atık gazdan faydalanır. Havaya atılan egsoz aslında enerji zengin bir gazdır. Bir kere yğklü bir ısı enerjisi vardır. yani bir tür bedava enerji. Egsoz gazı bir türbini (impleeler) döndürür, türbin br kompresöre bağlıdır, o da kompresörü döndürerek basınçlı hava üretilir.
Süperşarjörler motorun gücünden çalarlar. Dolaysıyla motor devrine göre bir net kazanç-kayıp eğrileri vardır. belli devirlerde net kazanaç üretirlerken diğer devirlerde net kayıp söz konusudur veya tersi. Bu tamamen kompresör tasarımı ile ilintili bir şey. Bu dezavantajlarıdır. Genellikle yüksek motor devirlerinde daha verimlidirler ve o yüzden yarış otomobillerinde yaygın kullanım bulur. Limitleri ise motor devriyle sınırlı olmalarıdır. Ancak motor devri (veya katları) kadar hızlanabilirler. Avantajları ise daha rölantiden itibaren güç üretmeye başlamalarıdır. Yani alt devrilerde motorun gücüne katkıları hissedilir düzeydedir ve daha az bakım gerektirirler, daha dayanıklıdırlar.
Türboşarjörler ise çok daha fazla booost (hava basıncı) üretebilirler ve motorun gücünden çok az çalarlar (teorik olarak hiç çalmamaları gerekir ama artan egsoz manifold basıncı yüzünden bir miktar egsoz silindire geri kaçarak yanmayı kötüleştirebilir). Bu trboların avantajıdır. Turbolardan daha fazla güç elde etmek mümkündür. Yani verimlilikleri süperşarja göre daha yüksektir. dezavantajları ise, yeterli egszo basıncı oluşmadan güç üretmeye başlayamamalarıdır. Bu yüzden türbo motorlar alt devirlerde güçsüzmüş hissi verir.
Diğer dezavantajları: daha fazla bakım, daha fazla özenli kullanım gerektirir,
Türbo veya süper, çoğu intercooler kullanımını gerekli kılar. İntercooler da türbodan veya süperşarjdan çıkan hava sıkışmış olduğı için ısınır. Motora sıcak hava girerse daha az genleşir bunu engellemek için hava motora girmeden soğutulur. Bu alete intercooler denir. Türbolar daha fazla intercooler bağımlısıdırlar.
bana sorarsan türbo daha verimli ama daha sorunlu, süperşarj daha verimsiz ama aynı zamanda daha sorunsuzdur. Bir de türbolar dizellerde daha az sorun çıkarırı benzinlilerde ise daha çok sorun çıkarır.