Aracı Muayene Götürmeden Önce Bilinmesi Gerekenler..

[StrawBeeRy]

Bilindiği üzere 2007 yılı başından bu yana Türkiye’deki bazı bölgelerde araç muayene işlemleri TÜVTürk ismi verilen kuruluş tarafından yürütülüyor. Doğuş Grubu, Akfen ve TÜV SÜD ortaklığı ile kurulan TÜVTürk 14 Kasım 2008 tarihinden itibaren İstanbul’da da trafik muayenesinin tek sorumlusu haline geldi. İstanbul’da hizmet Çatalca, Kavaklı, Silivri, Pendik, Sultanbeyli, Mimarsinan, Esenyurt, Orhanlı, Hadımköy, Dudullu, Haraççı ve Şile ilçelerindeki istasyonlarda yürütülüyor. Sahip olduğum aracımın muayene tarihinin bitmesine 1 hafta kalmasından ötürü TÜVTürk’ün Çatalca’daki istasyonunu bugün ziyaret ettim.
Öncelikle internette yapmış olduğum araştırmalar neticesinde Hadımköy, Esenyurt, Mimarsinan istasyonlarının yoğun olduğunu ve uzun süre beklemek zorunda kalındığını öğrenmiştim. Bu sebeple Çatalca İstasyonu’na gitmeye karar verdim. Çatalca gişelerinden sonra istasyona kadar tabelalar ile yönlendirme kusursuz. İstasyona girildiğindeyse sizi özenle hazırlanmış bir alan ve binalar karşılıyor. Tüm binaların boyalarından işaretlemelerine kadar dikkat edildiği açıkça belli oluyor. İstasyon içindeki bilgilendirici ve yönlendirici levhalar da kusursuz. Aracınızı park ettikten sonra istasyonun bekleme ve başvuru salonuna giriliyor. Bu salonda aynı banka şubelerindeki gibi numaratörden sıra numarası alınıyor. Sıra size geldiğinde bankoda sizin numaranız yanıyor ve görevli arkadaş sizinle ilgilenmeye başlıyor. Bu arada görevli arkadaşların tek tip TÜVTürk logolu giysilerle giydirildiğini belirtmeden geçemeyeceğim. İlgili ve kibar olan arkadaşlar öncelikle sizden ruhsat, zorunlu trafik sigortası belgesini istiyor. (LPG’li araçlarda Gaz Sızdırmazlık Belgesinin de isteniyor) Kendisi sistemde kayıt açarken aracınızın vergi borcu olup olmadığını da kontrol ediyor. Ardından muayene harcını sizden tahsil ederek size ödeme makbuzu veriyor. Bundan sonra size aracınıza geçmenizi ve görevli arkadaşın sizi kontrol kısmına davet edeceğini bildiriyor.

Muayene başlıyor
Araca geçtikten çok kısa süre sonra kontrolün yapıldığı hangarın kapısı açılıyor ve yine tek tip şık giyimli A.M.U (Araç Muayene Uzmanı) denilen arkadaş size yanaşmanız gereken yeri gösteriyor. Bu adımda kendisiyle beraber araçta bulunması gereken yangın tüpü, 2 adet reflektör, ilk yardım çantası, stepne kontrol ediliyor. Ardından A.M.U sizin test sahasına giremeyeceğinizi, camlı bölmeden neler yapıldığını izleyebileceğinizi belirterek aracınızı sizden teslim alıyor. Bundan sonraki adımları camlı bölümden izleyebildiğim kadarıyla sizlere aktaracağım. Öncelikle aracın ön tekerlekleri döner bir bandın üzerine alınıyor. Burada tekerlekler dönerken A.M.U frene basarak tekerlekleri durduruyor. Hemen ardından karşısındaki ekranda hangi tekerleğe ne kadar fren basıncı gittiği dijital olarak beliriyor ve buna göre işlem yapılıyor. Aynı test arka tekerlekler için hem ana fren sistemi hem de el fren için iki kez tekrarlanıyor. A.M.U daha sonra kemerler, direksiyon, aynalar, camlar vb kısımları test ediyor. Araç bundan sonra kanala alınıyor. A.M.U otomobilin süspansiyon sistemini, herhangi bir kaçak olup olmadığını aracın altına girerek kontrol ediyor. Bu testlerin ardından araç son kısım olan aydınlatma sistemi kontrollerine alınıyor. Farların önüne indirilen özel bir alet ile hem uzun hem de kısa farların ayarları kontrol ediliyor. Yanmayan herhangi bir aydınlatma elemanının olup olmadığı tespit ediliyor.
Son olarak A.M.U sizin beklediğiniz salona girip isminizi anons ediyor. Kendisi test sonucunu size bildirip imzanızı alıyor ve hangarın çıkışında beklemenizi rica ediyor.
1-2 dakika sonra hangarın çıkış kapısı açılıyor ve aracınızın sonuç belgesi, muayenenin işlendiği ruhsatınız size teslim ediliyor. A.M.U araçtaki hafif kusurları size bildirip bunlarla ilgili iyileştirmeler yapmanızla ilgili öğüt veriyor. Ancak bu noktada A.M.U çok dikkatli olmadıklarını da fark ettim. Aracıma yeni aldığım yangın söndürücünün kontrol tarihinin 2009 yılı sonunda doluyor olmasını karşın süresi dolmuş olduğu belirtilerek muayene sonuç belgesine hafif kusurlu olarak geçirildiğini gördüm. Bunun yanında muayeneden önce okunması için temizlediğim motor numaramın okunamadığı muayene kayıtlarına hafif kusur olarak geçirilmişti.
Bu iki küçük detaya rağmen saat 08.00’da gittiğin muayene istasyonundan 08.45’te onayımı alarak ayrılabildim. Kişisel fikrim düzenli işleyen bu sistem sayesinde trafikte serseri mayın gibi gezen pek çok eski ve bakımsız aracın bu sayede trafikten uzaklaşacağına ve araç kusurlarından kaynaklanan kazaların azalacağına inanıyorum. Son olarak sizlere muayeneden daha kolay geçmeniz için birkaç önemli ipucu vereceğim.

Muayeneden sorunsuz geçmenin ipuçları
1- Belgeleriniz tam olsun. https://www.tuvturk.com.tr/ internet sitesinde bu konuda size yol gösteren tüm bilgileri dikkatlice okuyunuz.
2- Aracınızın far ayarlarını doğru bir biçimde ayarlatın. Uzun farların ayarsız oluşu Ağır Kusur olarak geçiyor.
3- Kırık veya eksik aynanız varsa mutlaka muayeneden önce onartın.
4- Araçta bulunması gereken yangın tüpü, 2 adet reflektör, ilk yardım çantası, stepnenizi muayeneden önce kontrol edin.
5- Lastik diş derinliklerinizin yasal sınırın üzerinde olduğundan emin olun.
6- Muayeneye erken saatlerde gidin.
7- En önemlisi aracınızda hayati bir kusur olmadığından emin olun.

KONTROLÜ YAPILAN NOKTALAR

TÜVTURK’te araç muayenesi, elle tutulabilen gözle görülebilen ve ulaşılabilen aksamların muayene edilmesiyle gerçekleşir. Kapalı kutular içinde veya kaplamalar altında ulaşılamayan aksamlar kontrol edilmez. Gerekirse bu aksamların fonksiyon kontrolü yapılır.

1-Fren Tertibatı: Araç muayenesi ana başlıklarından biri olan ve ilk sırada yer alan fren tertibatının test edilmesi trafikte seyreden her türlü araç ve yayalar için hayati önem taşır. Fren tertibatının periyodik aralıklarda kontrol edilmesi ve aşınan parçaların değiştirilmesi gerekir. Araç muayenesi açısından değerlendirildiği zaman önde fren pedalından başlayarak mekanik, hareketli, sürtünen ve esneyen her
aksam elle veya gözle kontrol edilir. İlgili mevzuat ve yönetmelikler çerçevesinde, fren test cihazı ile aynı aks üzerinde bulunan tekerleklerin fren kuvveti sapma yüzdesi ile toplam araç ağırlığına göre fren verim yüzdesi hesaplanır.

2-Direksiyon Sistemi: Araçların yol ve seyir kontrolüyle istenilen yöne yönlendirmesini sağlayan direksiyon sisteminin kontrollerinde direksiyon simidinden başlayarak sırasıyla direksiyon mili, direksiyon kutusu ve bağlantı elemanlarıyla sistemi tekerleklere bağlayan direksiyon rot kollarının boşluk ve sağlamlıkları elle, gözle ve boşluk test cihazlarıyla kapsamlı olarak kontrolden geçirilir.

3-Görüş Şartları: Temiz ve yeterli görüş, araç kullanıcıları için maksimum yol ve sürüş güvenliği sağlar. Bu sebeple aracın tüm dış camları, cam yıkama tertibatları, cam silecekleri, iç ve dış görüş aynaları titizlikle kontrol edilir.

4-Aydınlatma Sistemi: Araçların gece ve kötü yol şartlarında güvenle seyredebilmeleri için aydınlatma sistemlerinin faal olması ve ayarlarının trafikte seyreden diğer araç sürücülerini rahatsız etmeyecek şekilde yapılmış olması gerekmektedir. Bu sebeple tüm iç-dış aydınlatma, fren, gösterge, sinyal, geri vites, plaka ve sınır lambaları titizlikle kontrol edilir. Uzun-kısa ve sis farlarının yükseklik ayarları cihazlar vasıtasıyla test edilir.

5-Aks, Jant, Lastik ve Süspansiyon Sistemi: Araçların yol tutuşunda ve güvenli seyrinde yürüyen aksam ve süspansiyon elemanları özel bir göreve sahiptir. Yay, amortisör gibi süspansiyon elemanlarının, aracın jant, aks ve lastikleriyle tam uyumlu çalışması sürüş güvenliği açısından son derece önemlidir.
6-Şase ve Şase Bağlantı Parçaları: Araç gövdesinin sağlamlığı hem sürüş anında hem de olası bir kaza durumunda yolcular açısından büyük öneme sahiptir. Bunun yanında şaseye bağlanmış bir çok parçanın da sağlam ve çalışır durumda olması gerekmektedir. Bunlar sürücü kabini ve araç gövdesi, bağlantıları, merdiven basamakları, koltuklar, alt taban, egzoz boruları, susturucular, yakıt tankı ve boruları, stepne ve taşıyıcısı, kapılar ve kapı kilitleri, yan ilave korumalar, çekici römork ve treyler çeki kaplini ile kaplin mekanizmalarının kontrolünü kapsar.

7-Diğer Donanımlar: Pasif güvenlik sistemlerinin en önemlilerinden biri emniyet kemeridir. Bir kaza esnasında emniyet kemeri takılı olan yolcunun diğer yolculara göre hayatta kalma şansı her zaman daha yüksektir. Bu sebeple ön ve arka emniyet kemerleri ve kilit karşılıklarının fonksiyonelliği kontrol edilir. Bunların yanısıra yangın söndürme tüpü, üçgen ikaz reflektörü ve ilk yardım çantası da kontrol edilir.

8-Gürültü Kirliliği: Trafikteki araçların oluşturduğu çevresel gürültüler insan sağlığı açısından son derece zararlıdır. Bu sebeple İstasyonlarda gürültü seviyesi kontrolleri gerçekleştirilecektir.

9-Yolcu Taşıyan Araçlar İçin: Toplu taşıma araçlarına yönelik olarak koltuk düzenleri, iç aydınlatma lambaları, ısıtma sistemleri ve havalandırma sistemlerinin seyahat eden yolcuların gereksinimlerini karşılayacak şekilde olup olmadığı kontrol edilir.

10-Araç Tanımları: Trafikte seyreden araçların üzerinde taşıdıkları plaka, tanıtım numaraları ile ruhsat üzerindeki tescil ve trafik bilgileri birebir aynı olmak zorundadır.



ARAÇ MUAYENESİ ÖNCESİNDE HAZIRLANMASI GEREKEN ZORUNLU BELGELER


Tüm araçlar için

• Ruhsat*:
Trafik Tescil Belgesidir.

• Fenni Muayene İzin Belgesi*:
Vergi dairesi veya bürolarından alınan ve aracın vergi borcu, trafik cezası ve OGS geçiş borcu olmadığını belirten belgedir. (Araç satışı ve devri için alınan “İlişik Kesme Belgesi” ile işlem yaptırılamamaktadır) İstasyonda Maliye Bakanlığı bilgisayar sistemleri üzerinden yapılan sorgulamada aracın muayeneye engel borcu görünmez ise bu belge aranmaz.

• Trafik Sigortası*:
Mali Sorumluluk Sigortası akit belgesi (İnsan taşımada kullanılmayan römorklar, kendilerini çeken motorlu aracın sigortasına dahildir. Bu araçlar için Mali Sorumluluk Sigortası akit belgesi talep edilmez.)
* Bu belgelerin eksikliğin araç muayenesine başlanması için engel teşkil etmektedir.

LPG veya CNG takılı araçlar için:

• Gaz Sızdırmazlık Raporu:
LPG veya CNG takılı araçlar için muayeneye gelmeden önce alınması gereken rapordur. LPG/CNG Ruhsatı, "Gaz Sızdırmalık Raporu" yerine kullanılamaz.

Tadilat sonrası muayenesi yapılacak araçlar için ek olarak

• Yetkili mühendis tarafından çizilen onaylı tadilat projesi ve hesapları



ARACINIZDA BULUNMASI GEREKEN EKİPMANLAR

Tüm araçlar için:
• İlk yardım çantası: Traktörler, motosikletler ve motorlu bisikletler hariç tüm motorlu araçlarda en az 1 adet.
• Üçgen Reflektör: Motosikletler ve motorlu bisikletler hariç tüm motorlu araçlarda 2 adet.
• Yangın Söndürme Cihazı: Sayısı, cinsi ve kapasitesi araç sınıfına ve aracın kullanım amacına göre değişiklik gösterir.
• Stepne: Motosikletler ve lastik tekerlekli traktörler hariç bütün araçlar ile tarım orman römorkları da dahil olmak üzere tüm römorklarda her zaman kullanılabilir durumda bulundurulacaktır.

Araç sınıfına göre ek diğer zorunlu ekipmanlar:
• Taksi otomobiller: Her zaman kullanılır durumda taksimetre.
• Otobüs, kamyon ve çekiciler: 1 adet Engel işareti. (E veya e onaylı)
• Traktörler: Flaşörlü, yanıp sönen, sarı ışıklı, dönerli, uyarı lambası.
• Şehirlerarası yük veya yolcu nakliyatı yapan otobüs, kamyon ve çekiciler: Her zaman kullanılır durumda takograf.
• Römorklar (traktör römorkları dahil) ve kamyonlar: Uygun boyutlarda ve yeterli sayıda arka işaret levhası. (E veya e onaylı)
• Traktör römorkları: Azami hızı saatte 30 km’nin altında olanlarda 1 adet adet üçgen şeklinde arka işaret levhası. (E veya e onaylı)
• Karayolu Taşıma Yönetmeliğine göre yetki belgesi almış yolcu taşımacılığında kullanılan araçlar: Her 10 koltuk için en az 1 adet boyun korsesi.
Motosikletler ve motorlu bisikletler: Kask ve koruyucu gözlü